...

Het idee van 'kunst op voorschrift' werd in 2018 concreet in Canada door samenwerking tussen de Vereniging van Franstalige artsen van Canada en het Montreal Museum of Fine Arts, waardoor artsen patiënten een bezoek aan het museum konden voorschrijven. In een studie die een jaar later gepubliceerd werd, wees de WHO op de gunstige effecten van kunst en cultuurparticipatie op de gezondheid."In juli 2019 ontmoette ik in Montreal de mensen achter dit project", zo zegt Brussels schepen van Cultuur Delphine Houba. "Daar raakte ik overtuigd van de relevantie van de ontwikkeling van een dergelijk project in Brussel." De pandemie zorgde voor vertraging in de uitvoering van de pas begonnen testfase en toonde, voor zover het nog nodig was, het belang aan van de geestelijke gezondheid in moeilijke tijden. Als initiator van projecten die kunst, welzijn en gezondheid met elkaar verbinden (de Kunstbrug, voorstellingen voor jonge ziekenhuispatiëntjes, Pikuur), lag de keuze voor het psychiatrisch dagziekenhuis Paul Sivadon van het Brugmannziekenhuis voor de hand. Het is niet alleen het belangrijkste geïntegreerde psychiatrische centrum van een Brussels algemeen ziekenhuis, maar daarnaast is er ook het artistieke aspect. De architect van het ziekenhuis bijvoorbeeld was niemand minder dan Victor Horta. Op deze afdeling met 205 bedden, die meer dan 20.000 psychiatrische consulten per jaar uitvoert, speelt kunst al veertig jaar een belangrijke rol in de behandeling van patiënten, met name via de kunsttherapeuten die dagelijks patiënten behandelen in het dagziekenhuis Paul Sivadon. Het biedt tal van artistieke, fysieke en culturele activiteiten aan zoals kunst- en relaxatietherapie, communicatie- en zelfcontroletechnieken, psychodrama en allerlei sportactiviteiten. Elk jaar organiseert het ziekenhuis ook een kunstenaarsroute met werk van patiënten uit het hele Brusselse ziekenhuisnetwerk. In de Brusselse versie wil dit project de toegang tot cultuur bevorderen voor mensen die daar weinig toegang toe hebben, en een therapeutisch hulpmiddel of ondersteuning bieden aan medische teams. Als artsen denken dat een culturele uitstap heilzaam kan zijn voor een patiënt, dan kunnen ze het voorschrijven. Het museumbezoek is gratis voor de begunstigde en maximaal drie andere begeleiders; de stad Brussel betaalt alle tickets. Het bezoek, op voorschrift van artsen, is bedoeld om patiënten te helpen genezen en om stigmatisering van de patiënten te voorkomen. Het project is zo opgezet dat de anonimiteit van de gegevens en het medisch beroepsgeheim gerespecteerd worden. Het initiatief omvat, in tegenstelling tot zijn tegenhanger in Quebec, niet één museum, maar vier Brusselse museuminstellingen en een kunstcentrum. Ze hebben, het moet gezegd, wel niet dezelfde uitstraling als het Montreal Museum of Fine Arts. Deelnemers aan het project zijn het Museum van de Stad Brussel en het Broodhuis, het Mode- en Kantmuseum, het Riolenmuseum, het GardeRobe Manneken Pis-museum en de Centrale for Contemporary Art: vijf instellingen die rechtstreeks onder de bevoegdheid van de stad vallen. Het is niet veel, maar het is een begin. Laten we hopen dat binnenkort ook andere gedeeltelijk door de stad gefinancierde musea, zoals het Art et Marges Museum, in dit originele voorstel kunnen worden opgenomen. Net als andere meer prestigieuze instellingen in andere gemeenten (het museum van Elsene bijvoorbeeld, of het Kanal-Centre Pompidou) of op het grondgebied van het gewest (de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, het Jubelparkmuseum,...). Zelfs als die onder federaal toezicht staan.