...

Leishmania donovani , de parasiet die de dodelijke vorm van Leishmaniase* veroorzaakt, heeft zich gewapend tegen de macrofagen van zijn gastheer. Dat ontdekte onderzoeker Manu Vanaerschot in zijn doctoraatsonderzoek aan het ITG en de Universiteit Antwerpen.Leishmaniase werd jarenlang aangepakt met antimoon-geneesmiddelen, waardoor de parasiet resistentie ontwikkelde tegen die medicijnen. Maar om de parasiet te doden werkt die medicatie nauw samen met het immuunsysteem van de mens, wat Leishmania donovani de kans heeft gegeven ook resistentie te ontwikkelen tegen dat immuunsysteem.Het organisme is nu "dubbelgewapend", zowel tegen het immuunsysteem van de gastheer als tegen antimoon-geneesmiddelen. Bovendien lijkt het er zelfs op dat de resistente vorm van Leishmania niet alleen beter overleeft in een mens, maar ook een hogere virulentie (ziekteverwekkende kracht) heeft dan de niet-resistente vorm.SuperparasietNormaal gezien heeft een organisme enkel baat bij resistentie wanneer het met geneesmiddelen bestookt wordt. In afwezigheid van die medicijnen is die resistentie immers een nutteloze eigenschap die enkel energie en middelen kost. Dat remt dan ook de verspreiding van resistente organismen buiten de omgeving van bijvoorbeeld ziekenhuizen. Maar die regel gaat hier niet op. Resistente Leishmania overleeft beter en is virulenter dan zijn niet-resistente vorm, zowel in aan- als in afwezigheid van antimoon-geneesmiddelen, en heeft zo veel weg van een 'superparasiet'. Toch heeft hij geen vrije baan: de parasiet kan nog bestreden worden met miltefosine, een recenter geneesmiddel.