...

Deze twee regimes komen in deze bijdrage aan bod.1. Anonieme gegevens vallen niet onder de gegevensbeschermingsregelingVooraf is het goed voor ogen te houden dat de AVG niet geldt voor onderzoek met echt anonieme gegevens. Dit zijn gegevens die zo anoniem zijn gemaakt dat de patiënt niet (meer) identificeerbaar is.2. Onderzoek op basis van art. 89, lid 1 AVG2.1 Geen onverenigbaar doelVolgens het beginsel van de doelbinding mogen persoonsgegevens niet voor een doel worden verwerkt dat niet met het oorspronkelijk doel verenigbaar is. De AVG voorziet evenwel dat bij verwerking volgens het eerste regime, dus via art. 89, lid 1 AVG, op zich niet onverenigbaar is met het oorspronkelijk doel.2.2 Niet noodzakelijk uitdrukkelijke toestemming van patiëntIndien gezondheidsgegevens niet op grond van de uitdrukkelijke toestemming worden verwerkt, is die verwerking mogelijk wanneer die noodzakelijk is met het oog op wetenschappelijk onderzoek op grond van het Unierecht of het Belgisch recht waarbij dan wel de evenredigheid met het nagestreefde doel wordt gewaarborgd, de wezenlijke inhoud van het recht op bescherming van persoonsgegevens wordt geëerbiedigd en passende en specifieke maatregelen worden getroffen ter bescherming van de grondrechten en de belangen van de betrokkene.2.3 Publiekelijk verspreiden van informatieBij inzameling van gegevens bij de betrokkene is de onderzoeker verplicht informatie over de verwerking te geven. Wanneer de onderzoeker gegevens inzamelt bij een behandelend arts (en dus niet rechtstreeks bij de patiënt) is er volgens het eerste regime geen informatieplicht wanneer het verstrekken van die informatie onmogelijk blijkt of onevenredig veel inspanning zou vergen. De onderzoeker moet dan wel passende maatregelen nemen om de rechten en vrijheden en de gerechtvaardigde belangen van de patiënt te beschermen waaronder het publiekelijk verspreiden van de informatie.2.4 Geen toepassing van het recht op gegevenswissingHet recht op gegevenswissing geldt niet indien dit recht de verwezenlijking van de doeleinden van de verwerking onmogelijk dreigt te maken of ernstig in het gedrang dreigt te brengen.2.5 Pseudonimisering en respecteren van bepaalde rechtenDe onderzoeker moet volgens het eerste regime wel technische en organisatorische maatregelen treffen - zoals bv. pseudonimisering - om er voor te zorgen dat de persoonsgegevens bijvoorbeeld beperkt zijn tot wat noodzakelijk is voor het onderzoek. Bovendien zal de onderzoeker - ook al gebruikt hij het soepeler regime van art. 89, lid 1 AVG - bepaalde rechten van de betrokkene zoals het recht op inzage, het recht op rectificatie, het recht op beperking van de verwerking en het recht om bezwaar te maken tegen de verwerking voor onderzoek moeten blijven respecteren. Op dit recht van bezwaar hoeft niet te worden ingegaan indien de verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van een taak van algemeen belang3. Onderzoek op basis van art. 89, lid 2 AVG en conform titel IV van de wet van 30 juli 2018Indien het toepassen van de rechten, vermeld onder punt 2.5, het onderzoek onmogelijk dreigen te maken of ernstig dreigen te belemmeren kan onder voorwaarden van die rechten worden afgeweken op basis van het Unierecht of het Belgisch recht. Dit is dan het tweede regime dat de AVG voorziet om gezondheidsgegevens voor onderzoek te verwerken. Dit regime is uitgewerkt in art. 89, lid 2 AVG.De Belgische wetgever heeft op basis van art. 89, lid 2 AVG, via titel 4 van de Wet van 30 juli 2018, de voorwaarden uitgewerkt om van dit regime gebruik te kunnen maken. De onderzoeker zal bijvoorbeeld in het verwerkingsregister moeten vermelden waarom de uitoefening van die rechten het onderzoek onmogelijk dreigen te maken of ernstig dreigen te belemmeren. Aan de betrokkene of aan de oorspronkelijke verwerkingsverantwoordelijke bij wie de gegevens worden verzameld zal daarover informatie moeten worden bezorgd. Die oorspronkelijke verwerkingsverantwoordelijke zal de persoonsgegevens ook moeten pseudonimiseren vooraleer ze aan de onderzoeker worden meegedeeld.