Het verhaal van Nand Peeters en de ontdekking van de pil is pas enkele jaren geleden onder de aandacht gekomen. Auteur Karl van den Broeck bracht de bal aan het rollen. Ter gelegenheid van het 800-jarig bestaan van de stad Turnhout was men op zoek naar straffe verhalen van straffe inwoners, en via zijn schoonvader _ die pr-manager was bij Janssen Pharmaceutica _ werd Karl getipt over dokter Peeters en zijn baanbrekend werk.

"40 jaar na de uitvinding van de pil had de familie De Standaard gecontacteerd met de vraag om het werk van mijn vader onder de aandacht te brengen", vertelt Marc Peeters, de oudste van zes kinderen.

Symposium op 24 november

Op zaterdag 24 november vanaf 8u30 vindt in het Sint-Romboutscollege Mechelen het symposium plaats '100 jaar dr. Nand Peeters. Vader van de pil'. Tal van sprekers zullen u een beeld schetsen van de figuur van dokter Peeters en van de spannende wedloop die het onderzoek naar de pil was. Volgende thema's maken de brug naar het heden: Anticonceptie vandaag - Abortus en erfelijke aspecten - Diagnostische mogelijkheden - Juridische en ethische aspecten.

Onder de sprekers: historicus Louis Vos, auteur/journalist Karl van den Broek, de gynaecologen Jan Bosteels en Sarah Van Peer, apotheker-onderzoeker Michael Ceulemans, prof. em. Jean-Jacques Cassiman, Silke Brants (FARA), Kristien Hens UAntwerpen, gezondheidsethicus Simon Godecharle, Pascal Borry KULeuven... Het wetenschappelijk deel wordt afgesloten met een panelgesprek, gevolgd door televoting over de wijzigende inzichten over geboorteregeling over de generaties heen.

Na de lunch en stadswandeling wordt de film De pil van dokter Peeters getoond, een productie van Bart Beckers en Karl van den Broeck.

Inschrijving via www.dodoens.be of 0475/25 43 94. Het symposium is gratis. Accreditering ethiek en economie aangevraagd.

"We vingen echter bot bij de krant. Maar tien jaar later kwam Karl Van den Broeck als bij toeval aankloppen. Alle documenten van mijn vader waren zorgvuldig bijgehouden... in een wasmand die ergens in een kelder stond. Karl heeft een uitzonderlijke prestatie geleverd om het hele verhaal van de zoektocht naar de pil te reconstrueren en in boekvorm te gieten." Zopas is ook een Engelse vertaling van het boek verschenen. De auteur is trouwens een van de sprekers op het symposium in Mechelen.

Oplossing voor de vrouw

Dokter Nand Peeters was een briljant gynaecoloog met een zéér bloeiende praktijk in Turnhout "die een oplossing zocht voor het probleem van de periodieke onthouding", zoals zoon Marc het uitdrukt. Vanaf het einde van de jaren 1950 was men op zoek naar een middel om de cyclus programmeerbaar te maken. "De Amerikaanse arts Gregory Pincus ging er prat op de pil te hebben uitgevonden", zegt Marc. "Maar zijn pil Enovid had zoveel gevaarlijke nevenwerkingen dat ze niet bruikbaar was. Bij het uittesten van de pil op vrouwen in Puerto Rico vielen er zelfs doden. Mijn vader slaagde er samen met dr. Marcel Van Roy en dr. Reimond Oeyen in om de juiste chemisch-hormonale samenstelling te vinden die in januari 1961 door Schering op de markt werd gebracht als Anovlar."

In feite was Ferdinand Peeters de uitvinder van de eerste klinisch bruikbare pil, terwijl Gregory Pincus met de eer (en het patent) aan de haal ging. "Dat interesseerde mijn vader niet", zegt zoon Marc. "Hij was een bescheiden man die leefde voor de wetenschap én voor zijn patiënten. Voor zijn uitvinding wou hij trouwens geen geld, wel een publicatie in het meest gerenommeerde gynaecologische tijdschrift van die tijd, Geburtshilfe und Frauenheilkunde. Hij was een harde werker, hij genoot van de aandacht die hij kreeg op de congressen, maar dan vooral omdat dit hem dichter bij het doel kon brengen." En dat doel was een oplossing vinden voor al die vrouwen die geen tien of twaalf kinderen meer wilden baren en aangewezen waren op clandestiene abortus.

Verandering in de geesten

Marc Peeters benadrukt dat zijn vader ook voorzitter was van het Davidsfonds, van verscheidene scholen, dat hij seksuele voorlichting gaf aan rekruten in het leger, dat hij de eerste was die psychologische begeleiding opnam in zijn gynaecologisch kabinet, et cetera... Nand Peeters gaf ook honderden lezingen om de publieke opinie te 'bewerken' en de idee van een geboorteregeling ingang te doen vinden. "Hij hing dat niet aan de grote klok, hij koos voor de zachte weg", zegt Marc Peeters.

"In het begin kreeg hij woedende brieven van geestelijken die hem letterlijk naar de hel wensten. Hij ging spreken aan de universiteiten, in de ziekenhuizen, in de zorgcentra van christelijke inspiratie. Hij kreeg zelfs een privé-audiëntie bij paus Johannes XXIII! De publieke overtuiging was in die tijd helemaal anders dan de standpunten die de kerk aanhing. Mensen wilden geen tien kinderen meer. Toen de pil ingang vond in de jaren 1960 veranderde trouwens heel snel de houding van de artsen. In Nederland bijvoorbeeld toonde een enquête aan dat in 1960 de katholieke artsen 100% tegen contraceptie gekant waren, in 1968 waren ze 100% voor."

Dokter Peeters zelf was vader van zes kinderen. De laatste werd geboren in 1957. "Of mijn moeder de pil is gaan nemen, weet ik niet", lacht Marc Peeters, "maar toen ik begon te vrijen, was mijn vader er snel bij om voor mijn verloofde de pil voor te schrijven!" Dat de komst van de pil enorme maatschappelijke veranderingen teweegbracht, staat buiten kijf, "maar de seksuele revolutie had mijn vader allicht niet voorzien", aldus nog Marc Peeters.

Karl Van den Broeck, Doctor Ferdinand Peeters. The Real Father of the Pill. Gompel & Svacina, 148 blz., 29 euro.

Het verhaal van Nand Peeters en de ontdekking van de pil is pas enkele jaren geleden onder de aandacht gekomen. Auteur Karl van den Broeck bracht de bal aan het rollen. Ter gelegenheid van het 800-jarig bestaan van de stad Turnhout was men op zoek naar straffe verhalen van straffe inwoners, en via zijn schoonvader _ die pr-manager was bij Janssen Pharmaceutica _ werd Karl getipt over dokter Peeters en zijn baanbrekend werk. "40 jaar na de uitvinding van de pil had de familie De Standaard gecontacteerd met de vraag om het werk van mijn vader onder de aandacht te brengen", vertelt Marc Peeters, de oudste van zes kinderen. "We vingen echter bot bij de krant. Maar tien jaar later kwam Karl Van den Broeck als bij toeval aankloppen. Alle documenten van mijn vader waren zorgvuldig bijgehouden... in een wasmand die ergens in een kelder stond. Karl heeft een uitzonderlijke prestatie geleverd om het hele verhaal van de zoektocht naar de pil te reconstrueren en in boekvorm te gieten." Zopas is ook een Engelse vertaling van het boek verschenen. De auteur is trouwens een van de sprekers op het symposium in Mechelen.Oplossing voor de vrouwDokter Nand Peeters was een briljant gynaecoloog met een zéér bloeiende praktijk in Turnhout "die een oplossing zocht voor het probleem van de periodieke onthouding", zoals zoon Marc het uitdrukt. Vanaf het einde van de jaren 1950 was men op zoek naar een middel om de cyclus programmeerbaar te maken. "De Amerikaanse arts Gregory Pincus ging er prat op de pil te hebben uitgevonden", zegt Marc. "Maar zijn pil Enovid had zoveel gevaarlijke nevenwerkingen dat ze niet bruikbaar was. Bij het uittesten van de pil op vrouwen in Puerto Rico vielen er zelfs doden. Mijn vader slaagde er samen met dr. Marcel Van Roy en dr. Reimond Oeyen in om de juiste chemisch-hormonale samenstelling te vinden die in januari 1961 door Schering op de markt werd gebracht als Anovlar." In feite was Ferdinand Peeters de uitvinder van de eerste klinisch bruikbare pil, terwijl Gregory Pincus met de eer (en het patent) aan de haal ging. "Dat interesseerde mijn vader niet", zegt zoon Marc. "Hij was een bescheiden man die leefde voor de wetenschap én voor zijn patiënten. Voor zijn uitvinding wou hij trouwens geen geld, wel een publicatie in het meest gerenommeerde gynaecologische tijdschrift van die tijd, Geburtshilfe und Frauenheilkunde. Hij was een harde werker, hij genoot van de aandacht die hij kreeg op de congressen, maar dan vooral omdat dit hem dichter bij het doel kon brengen." En dat doel was een oplossing vinden voor al die vrouwen die geen tien of twaalf kinderen meer wilden baren en aangewezen waren op clandestiene abortus.Verandering in de geestenMarc Peeters benadrukt dat zijn vader ook voorzitter was van het Davidsfonds, van verscheidene scholen, dat hij seksuele voorlichting gaf aan rekruten in het leger, dat hij de eerste was die psychologische begeleiding opnam in zijn gynaecologisch kabinet, et cetera... Nand Peeters gaf ook honderden lezingen om de publieke opinie te 'bewerken' en de idee van een geboorteregeling ingang te doen vinden. "Hij hing dat niet aan de grote klok, hij koos voor de zachte weg", zegt Marc Peeters. "In het begin kreeg hij woedende brieven van geestelijken die hem letterlijk naar de hel wensten. Hij ging spreken aan de universiteiten, in de ziekenhuizen, in de zorgcentra van christelijke inspiratie. Hij kreeg zelfs een privé-audiëntie bij paus Johannes XXIII! De publieke overtuiging was in die tijd helemaal anders dan de standpunten die de kerk aanhing. Mensen wilden geen tien kinderen meer. Toen de pil ingang vond in de jaren 1960 veranderde trouwens heel snel de houding van de artsen. In Nederland bijvoorbeeld toonde een enquête aan dat in 1960 de katholieke artsen 100% tegen contraceptie gekant waren, in 1968 waren ze 100% voor."Dokter Peeters zelf was vader van zes kinderen. De laatste werd geboren in 1957. "Of mijn moeder de pil is gaan nemen, weet ik niet", lacht Marc Peeters, "maar toen ik begon te vrijen, was mijn vader er snel bij om voor mijn verloofde de pil voor te schrijven!" Dat de komst van de pil enorme maatschappelijke veranderingen teweegbracht, staat buiten kijf, "maar de seksuele revolutie had mijn vader allicht niet voorzien", aldus nog Marc Peeters.Karl Van den Broeck, Doctor Ferdinand Peeters. The Real Father of the Pill. Gompel & Svacina, 148 blz., 29 euro.