Beroepsmatig bezoek ik regelmatig ziekenhuizen door het hele land, om in andermans keuken te kijken, om associaties te begeleiden of gemoederen te sussen. Dat reizen kost tijd daarom neem ben ik vaker treinend onderweg, om dan wat aan de berg mails en andere digitale administratie te kunnen doen.
Wat mij laatst opviel is het eetgedrag van de treinreizigers allerhande. Het maakt niet uit op welk tijdstip van de dag of waar; maar er wordt continu gegeten. En dan heb ik het niet over een appel of banaantje. McDonald's, magnums, broodjes allerhande, zakjes chips en uiteraard ook drinken. Blijkbaar is water ook niet meer van deze tijd, of ben ik nu heel ouderwets?
Zit ik daar dus mijn zelf gesmeerde boterham op te eten. Mijn kinderen zouden echt niet naast mij willen zitten.
Nu weet ik ook wel dat mijn aandacht voor eetgedrag en calorieën een vorm van beroepsmisvorming is, en dat ik professionele voelsprieten heb ontwikkeld voor alles wat genuttigd wordt. Maar met obesitas en bariatrische chirurgie als aandachtsgebied, is dat wel begrijpelijk toch?
Ik had gedacht dat er tegenwoordig veel aandacht wordt besteed aan leefstijl en voeding en dat dit wel zo zijn vruchten zou afwerpen. Maar het blijft me verbazen hoezeer mensen onwetend kunnen zijn over voeding en wat wel of niet goed is. Ik ruik hier een belangrijk politiek-maatschappelijk agendapunt.
Zo was ik laatst met een patiente met obesitas in gesprek over haar eetgedrag. Ze vertelde dat ze erg gezond at. Te beginnen met haar ontbijt dat bestond uit fruit, muesli en yoghurt. Klonk veelbelovend ware het niet dat dit niet strookte met haar BMI van 41.
Het blijft me verbazen hoezeer mensen onwetend kunnen zijn over voeding en wat wel of niet goed is
Uiteraard weet ik ook dat obesitas een ziekte is die multifactorieel is, dat het gaat om metabole aandoening, een verstoorde disbalans tussen honger en verzadiging, maar dat neemt niet weg dat leefstijl en voeding een belangrijke onderhoudsfactor zijn, alsook de hoeksteen van de behandeling.
Zij was mijn laatste patiente van de dag, ik liep voor (een zeldzaamheid) en ik ging nog even dieper in op dat ontbijt: het fruit was een smoothie van de supermarkt. Ze leest aan mijn gezicht af dat ik niet onder de indruk ben van het gezondheidsaspect van dit groene sapje.
Al verdedigend gaat ze verder dat er ook detox of een gezond rood hartje op het flesje staat, dus per definitie gezond, toch? Daar komt dan de muesli bij, maar dat blijkt granola met chocoladestukken - en de kwark was Griekse yoghurt 10% vet.
Ik zal u niet vervelen met de hoeveelheid calorieën, suiker en vetten van dit ontbijt, maar dit vormt al een behoorlijke hap uit de dagelijks aanbevolen hoeveelheid.
En het jammere is: die mevrouw vond echt dat ze gezond bezig was. De rest van haar dieet bespaar ik u, behalve de details over het avondeten waarbij ze vaker kip dan rood vlees eet. Maar, ik heb dat al eerder gehoord en wil details . Jawel hoor: de kip blijken kipnuggets. Onwetendheid is iets anders dan onbereidheid.
Obesitas is een poortziekte. Vraagt u wel eens aan de patiënt met obesitas en hypertensie, DMII, artrose of u het gesprek over het gewicht mag aangaan? Ik heb nog niet vaak 'een nee' gehoord, eerder omgekeerd: de opluchting dat er over gesproken kan worden.
En terwijl de trein verder raast, zie ik uit het raam de M van McDonald's verschijnen, met in het groot eronder: nu ook tot 3.00 u open.
Het voelt als dweilen met de kraan open.