...

KOM staat voor 'Kust-Ommeland-Meetjesland' en bestaat uit acht ziekenhuizen: AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV, AZ Alma, AZ Damiaan, AZ Sint-Lucas Brugge, AZ West en AZ Zeno en de revalidatieziekenhuizen KEI en BZIO. Eind juni van dit jaar tekenden zij een intentieverklaring om samen te werken voor tijdkritische ingrepen en ingrepen waarvoor zware apparatuur vereist is. In die intentieverklaring staat ook dat zij elkaar beschouwen als preferentiële partner voor de uitbouw van diensten en onderlinge samenwerkingen en verwijzingen. Ook shared savings, bv. door een dienst af te bouwen of te centraliseren, behoren tot de mogelijkheden."Historisch bestaat er een lange traditie van samenwerking tussen de partners van het netwerk", legt Hans Rigauts (algemeen directeur AZ Sint-Jan Brugge) uit. "Maar de trigger om een netwerk te vormen, was het ballonnetje dat het kabinet De Block een tweetal jaar geleden opliet." Dokter Rigauts kiest zijn woorden zorgvuldig. "Omdat je als ziekenhuis achteraf niet gesanctioneerd wil worden, ga je mee in dat verhaal. Maar door als netwerk zelf het kader in te vullen, maken we eigenlijk de omgekeerde oefening. Eigenlijk spreken we een beetje voor onze beurt."Die vraag aan de minister naar een wettelijk kader is een boodschap die we tot op heden in elk interview in deze reeks hebben gehoord, en wellicht zullen horen tot het er daadwerkelijk is. Hans Rigauts: "We zijn nu iets meer dan een jaar voor de verkiezingen. Wat zal er nog gebeuren?"Wegens die onduidelijkheid wensen de netwerkpartners van KOM nog even te wachten met het definiëren van gover-nance-organen en operationele organisatiestructuren, tot het juridisch kader 'valt'. Dokter Stefaan Gouwy (medisch directeur-hoofdarts AZ Alma): "Per departement werden werkgroepen (financiën, medisch, verpleegkunde, logistiek...) opgericht waarbij de peers elkaar in eerste instantie moeten leren kennen. Voor bepaalde dossiers inzake samenwerking zullen zij advies geven aan het managementniveau."Vraag is of de ziekenhuizen een gedetailleerd plan mogen verwachten. De minister heeft eerder al verklaard geen schoonmoeder te willen spelen. Een topdown-aanpak zou volgens haar niet werken. "Er is een verschil tussen schoonmoeder spelen, en richtlijnen geven", merkt Hans Rigauts op.Waar de partners zich wel al willen over uitspreken en ook duidelijk in zijn, is dat de governancestructuur uitgewerkt zal worden op basis van de gelijkwaardigheid en pariteit van elke netwerkpartner. De ziekenhuizen hebben dan wel een verschillende grootte, "elk ziekenhuis, groot of klein, heeft één stem", zegt Paul Verhaeghe (voorzitter raad van bestuur AZ West). Dat geldt uiteraard ook voor de hoofdartsen. Dr. Gouwy: "Zo hebben we onder de hoofdartsen alvast een roterend voorzitterschap afgesproken. Voorlopig houden we het vooral op uitwisselen van informatie en good practices."Eens de netwerken concreter worden, zal het overleg tussen de medische raden en de hoofdartsen ongetwijfeld toenemen, vervolgt dr. Gouwy. "Als hoofdartsen hebben we ervoor gekozen om samen met de verpleegkundige directies van de ziekenhuizen te vergaderen. Beide directies hebben immers heel wat gemeenschappelijke doelstellingen."Binnen het netwerk hebben een aantal ziekenhuizen een fusieverleden. Sommigen voorspellen dat de netwerken op termijn tot fusies zullen leiden. "Een megafusie is niet de oplossing, samenwerking wel", zegt Stefaan Gouwy. "Uit andere landen en modellen blijkt dat deelentiteiten met mogelijkheid tot zelfsturing performanter zijn dan één megaziekenhuis."Paul Verhaeghe: "Laat het duidelijk zijn dat niemand van de partners zijn zelfstandigheid wenst te verliezen. Die zelfstandigheid is ons allen dierbaar, omdat we ervan overtuigd zijn dat elk ziekenhuis op zijn lokale niveau het best in staat is om de noden van de bevolking op vlak van gezondheidszorg te organiseren en uit te bouwen."Afhankelijk van een aantal factoren zoals de aanwezigheid van bepaalde specialisten in het ziekenhuis, de bestaande infrastructuur, het aanbod van pathologie enz. zullen speerpunten binnen de ziekenhuizen verder uitgebouwd worden na overleg met de collega's.Voor meer gespecialiseerde zorg zal de patiënt doorverwezen worden naar een ziekenhuis binnen het netwerk waar de gespecialiseerde functie geconcentreerd wordt. Zo wordt voor derdelijnspathologieën onder meer naar AZ Sint-Jan Brugge verwezen; AZ Alma, AZ Damiaan, AZ Sint-Lucas Brugge, AZ West en AZ Zeno treden binnen het netwerk op als tweedelijnsziekenhuis. De doorverwezen patiënten worden na de procedure collegiaal terugverwezen naar het verwijzende ziekenhuis.Paul Verhaeghe: "De vorming van een netwerk is een groeiproces waarbij het succes staat of valt met het vertrouwen tussen de netwerkpartners. We hopen en rekenen erop dat er niet zal teruggekomen worden op aangegane engagementen. De bereikte evenwichten zijn nog broos, en ze mogen in geen geval in gevaar komen door het terugschroeven van wat soms na lang overleg en moeizaam bereikt werd."