Voor de eerste keer heeft Sciensano in zijn Gezondheidsenquête gepeild naar de gezondheidsvaardigheden van de Belg. Zes vragen om na te gaan of we vlot gezondheidsinfo kunnen opzoeken, begrijpen, beoordelen, evalueren en toepassen. Dat zijn veel werkwoorden. Hoeft het te verbazen dat gezondheidsvaardigheden voor veel mensen niet vanzelfsprekend zijn?

De cijfers uit de enquête spreken boekdelen: in 2018 wist maar liefst een op de drie Belgen te weinig over gezondheid. Bovendien stelden de onderzoekers beperktere gezondheidsvaardigheden vast bij ouderen en mensen in een slechtere gezondheid. De enquête van Sciensano toont het belang van cijfers aan om prioriteiten rond gezondheidswijsheid te bepalen en er acties aan te koppelen, op maat van de verschillende doelgroepen. Er is nood aan zo'n gecoördineerd plan rond gezondheidsvaardigheden in België. En liefst snel ook.

Want beperkte gezondheidsvaardigheden vormen een ernstige bedreiging voor onze volksgezondheid. Ze kunnen leiden tot een ongezonde levensstijl, slechte therapietrouw, hoger risico op vroegtijdig overlijden, ... Wat dan weer leidt tot een grotere gezondheidskloof en stijgende kosten voor zowel patiënten als de sociale zekerheid. Terwijl een goed geïnformeerde, 'gezondheidswijze' burger net gezondere, doordachte keuzes zal maken. Als we de gezondheidskloof willen dichten, moeten we dringend meer gaan investeren in 'patient empowerment' met gezondheidsinformatie op maat.

Er is nood aan een gecoördineerd plan rond gezondheidsvaardigheden in België

Iedereen heeft daarin een rol te spelen. Het is aan de beleidsmakers om een plan op te stellen met duidelijke prioriteiten, doelstellingen en concrete acties per doelgroep. Zorgverleners en -instellingen kunnen kwetsbare mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden advies op maat geven. Om die rol ten volle te kunnen spelen, moeten ze wel de nodige ondersteuning krijgen: educatieve tools met begrijpbare informatie voor hun patiënten, meer aandacht voor communicatieve, pedagogische vaardigheden tijdens hun opleiding, ... En het onderwijs? Jong geleerd is oud gedaan, daarom pleiten de Onafhankelijke Ziekenfondsen voor een apart vak rond gezondheid op school.

Gezondheidseducatie zit in het DNA van de ziekenfondsen. We nemen tal van initiatieven rond toegankelijke gezondheidsinformatie, maar die zijn nog te versnipperd. Op basis van een gecoördineerd plan rond gezondheidsvaardigheden zouden de ziekenfondsen nog gerichter hun rol kunnen vervullen. Door aan gezondheidseducatie te doen volgens de bepaalde doelstellingen per doelgroep, door informatiemiddelen en begeleidingsprogramma's op maat te ontwikkelen, door zorgverleners te ondersteunen met educatief materiaal en hulpmiddelen voor het nemen van een beslissing, ...

De resultaten rond gezondheidsvaardigheden in de Gezondheidsenquête reiken ons nuttige informatie aan. Nu moeten we met z'n allen ermee aan de slag om ervoor te zorgen dat álle burgers hun gezondheid in eigen handen kunnen nemen.

Voor de eerste keer heeft Sciensano in zijn Gezondheidsenquête gepeild naar de gezondheidsvaardigheden van de Belg. Zes vragen om na te gaan of we vlot gezondheidsinfo kunnen opzoeken, begrijpen, beoordelen, evalueren en toepassen. Dat zijn veel werkwoorden. Hoeft het te verbazen dat gezondheidsvaardigheden voor veel mensen niet vanzelfsprekend zijn? De cijfers uit de enquête spreken boekdelen: in 2018 wist maar liefst een op de drie Belgen te weinig over gezondheid. Bovendien stelden de onderzoekers beperktere gezondheidsvaardigheden vast bij ouderen en mensen in een slechtere gezondheid. De enquête van Sciensano toont het belang van cijfers aan om prioriteiten rond gezondheidswijsheid te bepalen en er acties aan te koppelen, op maat van de verschillende doelgroepen. Er is nood aan zo'n gecoördineerd plan rond gezondheidsvaardigheden in België. En liefst snel ook. Want beperkte gezondheidsvaardigheden vormen een ernstige bedreiging voor onze volksgezondheid. Ze kunnen leiden tot een ongezonde levensstijl, slechte therapietrouw, hoger risico op vroegtijdig overlijden, ... Wat dan weer leidt tot een grotere gezondheidskloof en stijgende kosten voor zowel patiënten als de sociale zekerheid. Terwijl een goed geïnformeerde, 'gezondheidswijze' burger net gezondere, doordachte keuzes zal maken. Als we de gezondheidskloof willen dichten, moeten we dringend meer gaan investeren in 'patient empowerment' met gezondheidsinformatie op maat.Iedereen heeft daarin een rol te spelen. Het is aan de beleidsmakers om een plan op te stellen met duidelijke prioriteiten, doelstellingen en concrete acties per doelgroep. Zorgverleners en -instellingen kunnen kwetsbare mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden advies op maat geven. Om die rol ten volle te kunnen spelen, moeten ze wel de nodige ondersteuning krijgen: educatieve tools met begrijpbare informatie voor hun patiënten, meer aandacht voor communicatieve, pedagogische vaardigheden tijdens hun opleiding, ... En het onderwijs? Jong geleerd is oud gedaan, daarom pleiten de Onafhankelijke Ziekenfondsen voor een apart vak rond gezondheid op school. Gezondheidseducatie zit in het DNA van de ziekenfondsen. We nemen tal van initiatieven rond toegankelijke gezondheidsinformatie, maar die zijn nog te versnipperd. Op basis van een gecoördineerd plan rond gezondheidsvaardigheden zouden de ziekenfondsen nog gerichter hun rol kunnen vervullen. Door aan gezondheidseducatie te doen volgens de bepaalde doelstellingen per doelgroep, door informatiemiddelen en begeleidingsprogramma's op maat te ontwikkelen, door zorgverleners te ondersteunen met educatief materiaal en hulpmiddelen voor het nemen van een beslissing, ... De resultaten rond gezondheidsvaardigheden in de Gezondheidsenquête reiken ons nuttige informatie aan. Nu moeten we met z'n allen ermee aan de slag om ervoor te zorgen dat álle burgers hun gezondheid in eigen handen kunnen nemen.