Mag het eens wat emotioneler zijn? De vervrouwelijking van de geneeskunde bracht verschillende aspecten met zich mee. Het ene aspect kreeg een wat positievere stempel dan het andere. Zoals de tendens naar aandacht voor een beter evenwicht gezin-werk. Dit is een evolutie die ons allemaal aanbelangt, onafhankelijk van ons geslacht. Uiteindelijk gaat dit om een hedendaags belang voor het gezin en de maatschappij.

Daarnaast is er de dooddoener 'emotie'. Nog altijd bestaan vandaag artsenassociaties met exclusief mannelijke orthopedische chirurgen, die een vrouwelijke kandidaat geen kans zullen geven. Een omgekeerde exclusiviteit is mij tot op heden nog niet bekend. Naast het natuurlijk hogere risico op zwangerschap bij de vrouwelijke dan bij de mannelijke collega's, wordt dit achter de schermen ook gewijt aan emoties.

De pot en de ketel. Want deze voor sommige associaties zelfs openlijke stelling is op zich een vooral emotionele en zelfs een totaal irrationele zinloze en onterechte blokkering. We kregen recent het werk van Frans de Waal te lezen, waarin hij grappig stelde dat de operatiezaal op een apenrots lijkt: hoe meer mannen, hoe groter de kans op conflicten. Zulke conflicten zijn uiteraard pure emotie. Ze brengen een reëel gevaar voor de patiënt met zich mee. Pure emotie. Pure mannelijke emotie. En toch worden vrouwen ook niet zelden als ruziemakers bestempeld.

De operatiezaal lijkt op een apenrots

Niet geheel onterecht. Jammer echter, dat een hevige discussie tussen vrouwelijke artsen al snel tot een onbeduidende catfight wordt gereduceerd. Maar dat illustreert dan ook enkel dat in elk conflict elke betrokken partij in eerste instantie enkel verlies lijdt. Conflicten kunnen weliswaar op termijn tot verbetering leiden, onder de ongeschreven natuurwet: what doesn't kill you, makes you stronger. Alleen kan ikzelf zowel mannen als vrouwen enkel maar aanmoedigen niet al te veel tot een 'kill' te gaan in debatten, maar eerder voor de open-minded, 'samen sterk'-methodiek. Het spaart menig grijze haren. Dit geheel terzijde.

Van elkaar leren

Even terug naar het toch wel tot de verbeelding sprekende verhaal van die apenrots. Ik denk dat iedereen van mijn generatie of ouder, de rots heel frequent heeft mogen observeren en zichzelf herhaaldelijk in jungle of zoo waande. Dominantie en leiderschap worden op een apenrots totaal door mekaar gehaspeld. 'Degreef godverdomme' was destijds mijn eerste aanspreektitel in de operatiezaal. Als jonge co-assistent, een functie die recent geschrapt werd - dokters zijn nu eenmaal sinds dit jaar sneller volleerd - diende je van de hoofdapen heel wat te slikken.

Op zich had ik er weinig problemen mee en ik heb nu eenmaal een groot gevoel voor humor. Er was echter geen haar op mijn hoofd - destijds nog geen enkel grijs - dat de hoofdaap lichtzinnig zou tegengesproken hebben. De dominantie ervan had immers tot lichamelijk letsel kunnen leiden en ik ben nu eenmaal een angsthaas (lafaard zou ik sterk overdreven vinden). Maar dat is nu net een van de grote gevaren van dominant apengedrag, zoals ik ook in mijn vorige column over kwaliteit opmerkte.

Ik denk dat iedereen van mijn generatie of ouder, de apenrots heel frequent heeft mogen observeren en zichzelf herhaaldelijk in jungle of zoo waande

Reeds menig vliegtuig crashte in het verleden omdat de co-piloot de overduidelijke en fatale fout van de boordcommandant niet durfde aan te kaarten, laat staan te overrulen. Heel gelijkaardig hielden assistenten destijds hun mond, maar stimuleer ik hen vandaag juist overvloedig omdat net niet meer te doen. Weliswaar met het nodige respect en zonder een overdosis betweterigheid. Want die zou ook tot onnodige naïviteitsfouten kunnen leiden, waar weerom de patiënt de grote dupe van zou dreigen te worden.

Bijleren van elkaar is de beste boodschap in een samenwerkend leerproces, ook in de geneeskunde. Want we zijn geëvolueerde apen. We gebruiken onze ratio. Maar gezondheid is en blijft ook een belangrijke emotionele aangelegenheid. Want afzien en verliezen, dat kan je niet met ratio alleen verwerken en plaatsen. Het leerproces in de geneeskunde is dat ook. Je mentor ben je dankbaar, de leermeesters zijn fier op hun pupil. Er is respect, maar ook bewondering voor mekaar, mooie emoties in de geneeskunde. Van apenrots naar apentrots.

Mag het eens wat emotioneler zijn? De vervrouwelijking van de geneeskunde bracht verschillende aspecten met zich mee. Het ene aspect kreeg een wat positievere stempel dan het andere. Zoals de tendens naar aandacht voor een beter evenwicht gezin-werk. Dit is een evolutie die ons allemaal aanbelangt, onafhankelijk van ons geslacht. Uiteindelijk gaat dit om een hedendaags belang voor het gezin en de maatschappij. Daarnaast is er de dooddoener 'emotie'. Nog altijd bestaan vandaag artsenassociaties met exclusief mannelijke orthopedische chirurgen, die een vrouwelijke kandidaat geen kans zullen geven. Een omgekeerde exclusiviteit is mij tot op heden nog niet bekend. Naast het natuurlijk hogere risico op zwangerschap bij de vrouwelijke dan bij de mannelijke collega's, wordt dit achter de schermen ook gewijt aan emoties. De pot en de ketel. Want deze voor sommige associaties zelfs openlijke stelling is op zich een vooral emotionele en zelfs een totaal irrationele zinloze en onterechte blokkering. We kregen recent het werk van Frans de Waal te lezen, waarin hij grappig stelde dat de operatiezaal op een apenrots lijkt: hoe meer mannen, hoe groter de kans op conflicten. Zulke conflicten zijn uiteraard pure emotie. Ze brengen een reëel gevaar voor de patiënt met zich mee. Pure emotie. Pure mannelijke emotie. En toch worden vrouwen ook niet zelden als ruziemakers bestempeld.Niet geheel onterecht. Jammer echter, dat een hevige discussie tussen vrouwelijke artsen al snel tot een onbeduidende catfight wordt gereduceerd. Maar dat illustreert dan ook enkel dat in elk conflict elke betrokken partij in eerste instantie enkel verlies lijdt. Conflicten kunnen weliswaar op termijn tot verbetering leiden, onder de ongeschreven natuurwet: what doesn't kill you, makes you stronger. Alleen kan ikzelf zowel mannen als vrouwen enkel maar aanmoedigen niet al te veel tot een 'kill' te gaan in debatten, maar eerder voor de open-minded, 'samen sterk'-methodiek. Het spaart menig grijze haren. Dit geheel terzijde.Van elkaar lerenEven terug naar het toch wel tot de verbeelding sprekende verhaal van die apenrots. Ik denk dat iedereen van mijn generatie of ouder, de rots heel frequent heeft mogen observeren en zichzelf herhaaldelijk in jungle of zoo waande. Dominantie en leiderschap worden op een apenrots totaal door mekaar gehaspeld. 'Degreef godverdomme' was destijds mijn eerste aanspreektitel in de operatiezaal. Als jonge co-assistent, een functie die recent geschrapt werd - dokters zijn nu eenmaal sinds dit jaar sneller volleerd - diende je van de hoofdapen heel wat te slikken. Op zich had ik er weinig problemen mee en ik heb nu eenmaal een groot gevoel voor humor. Er was echter geen haar op mijn hoofd - destijds nog geen enkel grijs - dat de hoofdaap lichtzinnig zou tegengesproken hebben. De dominantie ervan had immers tot lichamelijk letsel kunnen leiden en ik ben nu eenmaal een angsthaas (lafaard zou ik sterk overdreven vinden). Maar dat is nu net een van de grote gevaren van dominant apengedrag, zoals ik ook in mijn vorige column over kwaliteit opmerkte. Reeds menig vliegtuig crashte in het verleden omdat de co-piloot de overduidelijke en fatale fout van de boordcommandant niet durfde aan te kaarten, laat staan te overrulen. Heel gelijkaardig hielden assistenten destijds hun mond, maar stimuleer ik hen vandaag juist overvloedig omdat net niet meer te doen. Weliswaar met het nodige respect en zonder een overdosis betweterigheid. Want die zou ook tot onnodige naïviteitsfouten kunnen leiden, waar weerom de patiënt de grote dupe van zou dreigen te worden. Bijleren van elkaar is de beste boodschap in een samenwerkend leerproces, ook in de geneeskunde. Want we zijn geëvolueerde apen. We gebruiken onze ratio. Maar gezondheid is en blijft ook een belangrijke emotionele aangelegenheid. Want afzien en verliezen, dat kan je niet met ratio alleen verwerken en plaatsen. Het leerproces in de geneeskunde is dat ook. Je mentor ben je dankbaar, de leermeesters zijn fier op hun pupil. Er is respect, maar ook bewondering voor mekaar, mooie emoties in de geneeskunde. Van apenrots naar apentrots.