"Actuele bedreigingen zoals de administratieve rompslomp, de juridisering van het beroep en de overvloed aan (des)informatie, doen artsen twijfelen. Zijn we wel goed bezig?", schrijft dr. Michel Deneyer in een open brief. Bij het begin van het nieuwe academiejaar staat hij stil bij de invulling van wat 'een goede dokter' is anno 2021.
Elk jaar bij het aantreden van een nieuwe lichting artsen is het de gewoonte te polsen naar de verwachtingen van de jonge collega's en in het bijzonder de invulling die zij geven aan het begrip 'een goede dokter'.
Historisch waren artsen onfeilbaar en dus de facto goed ondanks het feit dat ze zeer weinig of geen therapeutisch arsenaal ter beschikking hadden. Nu, in een tijd dat de medische wetenschap de zieke echt kan helpen, durft de arts zich feilbaar op te stellen door eerlijk toe te geven dat hij fouten kan maken en te tonen dat ook zijn belastbaarheid grenzen heeft.
Actuele bedreigingen zoals de administratieve rompslomp, de juridisering van het beroep en de overvloed aan (des)informatie, doen artsen twij- felen. Zijn we wel goed bezig? Zijn we de goede dokters zoals we dat bij de start van onze carrière hoopten te zijn?
CANMEDS-model
De vraag 'wat het betekent om een goede dokter te zijn anno 2021' is niet eenvoudig te beantwoorden. Misschien biedt de oneliner "een goede arts is aardig en vaardig" nog het beste antwoord.
Een meer wetenschappelijke invulling vindt men in de concretisering van het CANMEDS-model, vanuit vier invalshoeken. Engagement ten aanzien van de patiënt op basis van empathie, respect en integriteit. Engagement ten aanzien van de samenleving door voldoende aandacht te schenken aan gezondheidspreventie, -bescherming en -promotie.
Engagement ten aanzien van het beroep op basis van deontologie, patiëntveiligheid en de blijvende invulling van het concept "levenslang leren". Engagement ten aanzien van zichzelf op basis van zelfreflectie en de bewaking van het evenwicht tussen werk en privéleven.
Vanuit het standpunt van de bevolking tonen betrouwbare enquêtes aan dat we trots mogen zijn om tot het artsenkorps te behoren. Ons beroep geniet veel vertrouwen bij de bevolking (tweede plaats na de brandweer). In bevragingen naar tevredenheid geven patiënten hun huisarts of ziekenhuisarts zeer hoge cijfers. Om deze hoge scores te blijven halen in de toekomst, is het nuttig om de verwachtingen van de verschillende actoren te kennen.
Vanuit de invalshoek van de patiënt is er een verschuiving van verwachtingen merkbaar. Waar vroeger de disponibiliteit (24/24-7/7) een deter- minerende factor was, hechten patiënten vandaag belang aan o.a. de kunde van de arts, de kwaliteit van zorg, de informatieverstrekking, de vrije keuze, het recht op privacy, betaalbare zorg en zorg in de eigen taal. Als de arts deze verwachtingen kan inlossen in een eigen, gemoedelijke en empathische stijl, is de patiënt tevreden.
Kijk elke avond in de spiegel en stel de vraag aan de opperste rechter die je daar ziet: 'Ben ik goed bezig, doe ik het beroep graag?'
Vanuit het standpunt van de samenleving scoort de arts door sterk in te zetten op preventie, verantwoord om te gaan met de schaarse middelen, zijn grenzen te kennen en out of the box mee te denken om de toekomstige problemen in de gezondheidszorg aan te pakken.
Vanuit het artsenkorps zelf, waar met het verdwijnen van de plethora ook de na-ijver is weggeëbd, worden collegialiteit, flexibiliteit en bekwaamheid beschouwd als belangrijke kwaliteiten. Als werkpunt blijft er een onvoldoende vangnet voor collega's met burn-out en disfunctie.
Ethisch kompas
Om de invalshoek van de jonge arts te belichten, richt ik me in het bijzonder tot de promovendi. De receptuur voor 'een goede arts' is naar mijn persoonlijke mening eenvoudig. Blijf uzelf en volg daarbij het ethisch kompas zoals het u werd aangeleerd. Kijk elke avond in de spiegel en stel de vraag aan de opperste rechter die je daar ziet: "Ben ik goed bezig, doe ik het beroep graag?".
Stel duidelijke en haalbare doelen want te grote verwachtingen leiden tot onvervulde wensen en de nodige frustratie. Oudere collega's weten dat je als arts geen nobelprijs hoeft te winnen om gelukkig te zijn, te schitteren, of op een mooie carrière te kunnen bogen.
Zorg ervoor dat u bij uw patiënten elke dag het verschil maakt door uw zijn, uw kunde en uw aanwezigheid. Laat uw patiënt nooit in de steek! Ook niet wanneer het slecht gaat want op dat ogenblik, als alle therapie faalt, is uw empathische attitude nog het enige medicijn.
Ik wens u nog veel succes in uw carrière en denk erom dat u steeds terecht kan bij uw leermeesters en de leden van de Orde der artsen.
Elk jaar bij het aantreden van een nieuwe lichting artsen is het de gewoonte te polsen naar de verwachtingen van de jonge collega's en in het bijzonder de invulling die zij geven aan het begrip 'een goede dokter'. Historisch waren artsen onfeilbaar en dus de facto goed ondanks het feit dat ze zeer weinig of geen therapeutisch arsenaal ter beschikking hadden. Nu, in een tijd dat de medische wetenschap de zieke echt kan helpen, durft de arts zich feilbaar op te stellen door eerlijk toe te geven dat hij fouten kan maken en te tonen dat ook zijn belastbaarheid grenzen heeft. Actuele bedreigingen zoals de administratieve rompslomp, de juridisering van het beroep en de overvloed aan (des)informatie, doen artsen twij- felen. Zijn we wel goed bezig? Zijn we de goede dokters zoals we dat bij de start van onze carrière hoopten te zijn? De vraag 'wat het betekent om een goede dokter te zijn anno 2021' is niet eenvoudig te beantwoorden. Misschien biedt de oneliner "een goede arts is aardig en vaardig" nog het beste antwoord. Een meer wetenschappelijke invulling vindt men in de concretisering van het CANMEDS-model, vanuit vier invalshoeken. Engagement ten aanzien van de patiënt op basis van empathie, respect en integriteit. Engagement ten aanzien van de samenleving door voldoende aandacht te schenken aan gezondheidspreventie, -bescherming en -promotie. Engagement ten aanzien van het beroep op basis van deontologie, patiëntveiligheid en de blijvende invulling van het concept "levenslang leren". Engagement ten aanzien van zichzelf op basis van zelfreflectie en de bewaking van het evenwicht tussen werk en privéleven. Vanuit het standpunt van de bevolking tonen betrouwbare enquêtes aan dat we trots mogen zijn om tot het artsenkorps te behoren. Ons beroep geniet veel vertrouwen bij de bevolking (tweede plaats na de brandweer). In bevragingen naar tevredenheid geven patiënten hun huisarts of ziekenhuisarts zeer hoge cijfers. Om deze hoge scores te blijven halen in de toekomst, is het nuttig om de verwachtingen van de verschillende actoren te kennen. Vanuit de invalshoek van de patiënt is er een verschuiving van verwachtingen merkbaar. Waar vroeger de disponibiliteit (24/24-7/7) een deter- minerende factor was, hechten patiënten vandaag belang aan o.a. de kunde van de arts, de kwaliteit van zorg, de informatieverstrekking, de vrije keuze, het recht op privacy, betaalbare zorg en zorg in de eigen taal. Als de arts deze verwachtingen kan inlossen in een eigen, gemoedelijke en empathische stijl, is de patiënt tevreden. Vanuit het standpunt van de samenleving scoort de arts door sterk in te zetten op preventie, verantwoord om te gaan met de schaarse middelen, zijn grenzen te kennen en out of the box mee te denken om de toekomstige problemen in de gezondheidszorg aan te pakken. Vanuit het artsenkorps zelf, waar met het verdwijnen van de plethora ook de na-ijver is weggeëbd, worden collegialiteit, flexibiliteit en bekwaamheid beschouwd als belangrijke kwaliteiten. Als werkpunt blijft er een onvoldoende vangnet voor collega's met burn-out en disfunctie. Om de invalshoek van de jonge arts te belichten, richt ik me in het bijzonder tot de promovendi. De receptuur voor 'een goede arts' is naar mijn persoonlijke mening eenvoudig. Blijf uzelf en volg daarbij het ethisch kompas zoals het u werd aangeleerd. Kijk elke avond in de spiegel en stel de vraag aan de opperste rechter die je daar ziet: "Ben ik goed bezig, doe ik het beroep graag?". Stel duidelijke en haalbare doelen want te grote verwachtingen leiden tot onvervulde wensen en de nodige frustratie. Oudere collega's weten dat je als arts geen nobelprijs hoeft te winnen om gelukkig te zijn, te schitteren, of op een mooie carrière te kunnen bogen. Zorg ervoor dat u bij uw patiënten elke dag het verschil maakt door uw zijn, uw kunde en uw aanwezigheid. Laat uw patiënt nooit in de steek! Ook niet wanneer het slecht gaat want op dat ogenblik, als alle therapie faalt, is uw empathische attitude nog het enige medicijn. Ik wens u nog veel succes in uw carrière en denk erom dat u steeds terecht kan bij uw leermeesters en de leden van de Orde der artsen.