'De wil van het volk moet worden gevolgd'

Na mijn doctoraatstudie in het labo van professor Brouckaert in Gent, in 2003, ben ik met mijn vrouw (zij werkt in Brigham and Women's Hospital) geëmigreerd naar Boston om te werken in het Massachussets General Hospital (MGH) en Harvard Medical School (HMS), start Manu Buys zijn verhaal. "Eerst werkte ik in het Cardiovascular Research Center, later het Anesthesia Center for Critical Care Research van MGH. En ik kreeg de kans om mijn eigen labo op te richten en werd associate professor anesthesie en oftalmologie op HMS."Drie jaar geleden maakte hij de overstap naar de farma: "Mijn academisch onderzoek heeft altijd gefocust op de nitric oxide (NO) receptor soluble guanylate cyclase (sGC). NO-sGC signaling is onder andere belangrijk voor bloeddrukregeling en is wellicht best gekend voor zijn rol bij erectiestoornissen. Ik ben als wetenschapper aan de slag gegaan bij Ironwood Pharmaceuticals. Zij ontwikkelden immers programma's rond 'small molecule' stimulators voor sGC en gastro-intestinaal onderzoek. Intussen ben ik echter overgestapt naar Cyclerion, een spinoff van Ironwood. Wij werken specifiek rond de sGC-stimulator pipeline. Als s enior principal investigator evalueer ik ' new opportunities'. Dat is heel breed: nieuwe indicaties voor onze development compounds identificeren en valideren, ontdekken van een nieuwe sG stimulator of een nieuw onderzoeksdoel." Voor mijn gesprekspartner was het niet evident om de academische wereld te verlaten. "Anderzijds: de kans om mijn onderzoek te vertalen naar de medische wereld kon ik niet laten schieten. Vergeet ook niet: de Boston area telt een onovertroffen concentratie van wereldvermaarde universiteiten, topziekenhuizen, biotech- en farmabedrijven én kapitaal!"De familie Buys geniet dual citizenship en mag dus stemmen. "In 2016 stemden we voor Clinton, en ook nu kiezen we 'blauw'. De waarden en normen van de Democraten leunen meer aan bij onze achtergrond. Ik ben het niet alleen oneens met veel beleidsbeslissingen van Trump, ik erger me ook aan zijn gedrag en uitlatingen over migratie, vrouwen, racistische incidenten, conspiracy theories, covid enzomeer."Op basis van de peilingen heeft Biden een "ogenschijnlijk onoverkoombare voorsprong. Ook voor het Congres hebben de Democraten een unieke kans om zowel het Huis als de Senaat te winnen. Als je al die elementen samen neemt, lijkt de weg naar een Trumpzege heel nauw." Toch acht Manu Buys het niet ondenkbaar "dat Trump op de avond van 3 november gewonnen spel lijkt te hebben. Als hij uiteindelijk na het tellen van alle stemmen toch blijkt te verliezen, bestaat de kans dat hij de legitimiteit van de verkiezingen nog meer in vraag stelt. Dat stuit mij tegen de borst en is fundamenteel on-Amerikaans. Ik, maar evenzeer prominente Republikeinen, verwachten dat de verliezer van de verkiezingen zich neerlegt bij de wil van het volk." Sowieso zullen de volgende president en parlement zich een weg moeten ploeteren uit het economische covidmoeras, stelt de academicus. "De impact van de covidmaatregelen op de economie baren mij meer zorgen. Het ergste moet daar nog komen, vrees ik." Buys meent dat "veel policymakers halsoverkop en in een paniekreactie in een lockdown zijn gestapt zonder rekening te houden met de langetermijngevolgen en zonder exitstrategie. Men kijkt nogal vlot over de neveneffecten van lockdowns."Die vallen nochtans niet te negeren: "In de US verloren meer dan 34 miljoen mensen hun job. Ziekenhuizen hier stellen niet-covidzorg uit, halen daardoor minder omzet en ontslaan massaal personeel waardoor de gezondheidszorg in het gedrang komt. Denk ook aan het stijgend aantal depressies, zelfmoorden, drugsmisbruik en kindermishandeling, of de impact van het sluiten van scholen - waardoor kinderen uit vooral armere gezinnen geen gratis maaltijden meer hebben. En de rijen aan de food banks zijn langer dan ooit! Als blanke immigrant wonend in een blanke suburb heb ik misschien makkelijk praten. Lockdowns zijn immers fundamenteel elitair. De blue collar worker kan niet per se van thuis werken, als hij/zij uberhaupt nog een job heeft! En nog opmerkelijk: 67% van de oversterfte dit jaar in de US wijt men aan covid, de overige 33% is echter niet rechtstreeks covidgerelateerd."Mijn gesprekspartner plaatst ook vraagtekens bij de rol van media in deze crisis. "De paniekzaaierij in de media wereldwijd heeft mij zeer ontgoocheld. Ik kan mij wel vinden in de visie van dokter Rodenstein in Artsenkrant. Ik merk dat ook in België wie durft afwijken van de opinies van de meest vocale experts nogal neerbuigend wordt behandeld. Ik begrijp dat het constante bombardement van horrorverhalen in en door media, sommige experts en politici moeilijk te negeren valt en dat heel wat mensen, ook in mijn familie in België, echt bang zijn. Toch klinkt de stem van de virologen nogal luid in de discussie, vind ik. Die experts focussen op studies die hun argumenten staven maar negeren studies die niet in hun kraam passen. Dat is fundamenteel onwetenschappelijk." De vraag is tevens: "Hoe lang kunnen we dit volhouden? Het lijkt mij weinig waarschijnlijk dat we covid kunnen uitroeien, zelfs met een vaccin. Er is geen garantie dat er een vaccin komt en als het er komt, hoe effectief zal het zijn?"