...

eHealth in België Ons land is aan een grote inhaalbeweging begonnen, mede dankzij de overheid (actieplan eGezondheid 2013-2018) en de vele organisaties die meedenken en projecten uitvoeren om dit mogelijk te maken. Zowel eHealth en zijn diensten, Vitalink en bekende initiatieven zoals e-recipe, EBMpracticeNET, het elektronisch verlengen van Bf-attesten, het gedeeld farmaceutisch dossier zijn enkele voorlopers om zorgverstrekkers te ondersteunen in hun praktijkvoeren binnen het elektronisch medisch dossier (EMD). Door het coördineren van verschillende initiatieven zijn we echter tot veel meer in staat, zowel op vlak van implementatie van evidence als voor het aanleveren van belangrijke zorggerelateerde informatie en het meten van kwaliteitsvolle zorg. Maar hiervoor moeten drie voorwaarden vervuld worden via één enkel generisch systeem (figuur 1), namelijk het samenbrengen van informatie op één elektronisch platform, het beschikbaar stellen van die informatie vanuit een elektronisch dossier via een push- en een pull-systeem en het in kaart brengen van de kwaliteit van zorg door het maken van clinical audits.Informatie samenbrengen op één platform EBMPracticeNET is een platform van EBM-organisaties, wetenschappelijke verenigingen en vertegenwoordigers van diverse overheden, dat onder meer kwalitatief hoogstaande praktijkrichtlijnen aanbiedt (www.ebmpracticenet.be). De bijna 1.000 thans beschikbare richtlijnen zijn ofwel ontwikkeld door Belgische richtlijnorganisaties (Domus Medica, SSMG, KCE, BAPCOC,...), ofwel afkomstig van de door het NHS geaccrediteerde Finse richtlijnorganisatie Duodecim en geadapteerd aan onze zorgcontext. De wetenschappelijke informatie waarop de richtlijnen stoelen is via een watervalsysteem rechtstreeks gelinkt aan de CEBAM Digital Library for Health (CDLH). Dit betekent dat elke huisarts die geabonneerd is op de CDLH onmiddellijk kan doorklikken naar de full-text van de in de richtlijn geciteerde wetenschappelijke artikels of naar andere bronnen zoals Minerva, Farmaka en bcfi. De methodologie gebruikt in de totstandkoming van de Belgische richtlijnen wordt gevalideerd door een onafhankelijke instelling, CEBAM. De overheid zorgt voor een beveiligde website en maakt deze informatie via eHealth beschikbaar.Het EMD als spil van de zorg Dankzij de 'evidence-linker' en in de toekomst ook een systeem voor beslissingsondersteuning (EBMeds of EBM electronic decision support), maken de vendors van de verschillende EMDs in ons land de koppeling met de informatie in deze richtlijnen. Nu reeds kan elke huisarts in België de richtlijnen op EBMPracticeNet rechtstreeks bekijken in zijn EMD, en desgevallend via de CDLH doorklikken naar de achterliggende wetenschappelijke informatie. Dankzij het beschikken over al deze wetenschappelijke informatie via push-technologie in het EMD en de klinische ervaring waarover hij beschikt, kan de huisarts een weloverwogen beslissing nemen op maat van de (voorkeuren van de) patiënt die voor hem zit. We zijn het enige land dat een dergelijk systeem hanteert en aanbiedt voor de huisarts. Het systeem voor beslissingsondersteuning wordt momenteel getest in een proefproject binnen één EMD en kan ook in elk ander EMD-softwarepakket worden voorzien, zonder bijkomende kosten voor de overheid. EBMPracticeNET vervult, dankzij de betrokkenheid van EBM-organisaties, wetenschappelijke verenigingen van de eerste lijn en de overheid, een cruciale rol in de verdere ontwikkeling van dit geïntegreerde systeem, dat nu al elke maand door bijna 2000 vooral Vlaamse huisartsen wordt gebruikt.Monitoren van kwaliteit van zorg Het systeem laat huisartsen bovendien toe om 'clinical audits' uit te voeren. Zo kunnen ze hun populatie in kaart brengen en hun kwaliteit van zorg meten. Het is tevens de bedoeling om in het systeem een module 'geneesmiddelenbewaking en geneesmiddeleninteracties' te integreren, zowel voor huisartsen als voor apothekers. Ook andere zorgverleners kunnen op dit systeem worden aangesloten. Kinesitherapeuten en verpleegkundigen staan klaar om met reeds aangepaste evidence de link te maken met hetzelfde platform. Tandartsen en andere beroepen kunnen snel volgen.En de patiënt? Dit systeem is ook werkbaar voor de toekomstige patiëntendossiersystemen. Alle informatie in deze dossiers zal immers doorstromen via het EMD van de huisarts, dus ook de toekomstige module 'geneesmiddelenbewaking en geneesmiddeleninteracties'. Daarnaast zorgt Gezondheid & Wetenschap (www.gezondheidenwetenschap) dat de richtlijnen voor artsen op EBMPracticeNet hertaald worden naar een voor patiënten en breed publiek toegankelijke taal. Nu reeds zijn meer dan 400 patiëntenrichtlijnen beschikbaar via de evidence-linker in het EMD van de huisarts. In de toekomst kan ook informatie over zelfhulpgroepen of over subsidies en tegemoetkomingen in het systeem worden opgenomen. We staan nu al klaar om een 'virtual health check' voor patiënten te integreren. Patiënten zullen dan via hun dossiergegevens kunnen nagaan wat ze beter wel en beter niet kunnen doen.Obstakels Hoewel alles klaar staat voor integratie, zijn er nog wat horden te nemen. Eerst en vooral is er in België een duidelijke visie op EBM en de integratie van andere informatie in een EMD nodig. Dit zal ons toelaten om een stap verder te gaan: een volledige integratie van dit platform over de hele eerste lijn en het bijhorende elektronische patiëntendossier. Vanuit de overheid moet er dan ook voldoende structurele financiering worden voorzien. De huidige budgetten voor dit geïntegreerde project zijn peanuts in vergelijking met het globale budget van onze gezondheidszorg. Nochtans zal dit concept een belangrijke impact hebben en een grote meerwaarde betekenen voor de kwaliteit van onze zorg. Samen met alle EBM-partners en de wetenschappelijke verenigingen binnen de eerste lijn staan we klaar om de handschoen op te nemen.