N-VA-parlementslid en tandarts Frieda Gijbels vroeg in de Kamer overlijdens-, opname- en ligduurgegevens van Covid-19-patiënten op. Na een jaar aandringen ontvangt ze enkel anonieme statistieken. Sciensano vreest namelijk dat de cijfers moeilijk interpreteerbaar zijn en misbruikt kunnen worden. Onaanvaardbaar, stelt Gijbels. Ze verwijst naar een advies over transparantie van de Commissie voor de Toegang tot Bestuursdocumenten.
...
Frieda Gijbels (N-VA) begon haar interpellatie met te refereren naar een studie uit juli 2020. Daaruit bleek dat de meeste Covid-19-patiënten acht dagen in het ziekenhuis verblijven. De kans op overlijden na ziekenhuisopname bedroeg 21%.Interessante informatie maar zeer summier. Gijbels wou dus meer weten. Ze vroeg federaal minister voor sociale zaken en volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) dan ook meer cijfers. Hoe groot waren de verschillen tussen ziekenhuizen bijvoorbeeld? "De vraag naar details per ziekenhuis stel ik ondertussen al bijna een jaar", aldus Gijbels. "Telkens opnieuw weigert de regering en Sciensano te antwoorden en dat is onaanvaardbaar. Het gaat er mij niet om ziekenhuizen of zorgverstrekkers met de vinger te wijzen. Wel kunnen ziekenhuizen zich aan de hand van de statistieken positioneren. Zo worden ze aangespoord om verbetering of hulp te zoeken."Telkens weigert Sciensano met als motivatie dat de cijfers moeilijk interpreteerbaar zijn, kunnen misbruikt worden, dat de context ontbreekt en dat er paniek kan ontstaan. Bovendien zou de openbaarheid een correcte rapportering kunnen beletten, aldus het wetenschappelijk instituut.Van die argumenten maakte Frieda Gijbels brandhout. Ze verwees naar een advies van de Commissie voor de Toegang tot en het Hergebruik van Bestuursdocumenten: transparantie en informatie is essentieel op een ogenblik dat de bevolking ernstig getroffen wordt door het COVID-19-virus. Gijbels: "Sciensano waant zich verheven boven parlementaire controle. Hoe kan de bijzondere commissie Covid-19 nu aanbevelingen schrijven als ze geen inzicht krijgt in de manier waarop de zaken verlopen? Door de weigering om ziekenhuisopnames en overlijdens door Covid-19 mee te delen, creëert men pas wantrouwen. Men mag de burger niet voor dom verslijten. De gegevens kunnen perfect geduid en geïnterpreteerd worden." Voor minister Vandenbroucke gaat de discussie in de eerste plaats over de vraag hoe men statistieken publiek maakt. "Volgens Sciensano kunnen ruwe mortaliteitscijfers per ziekenhuis aanleiding geven tot verkeerde interpretaties. En vermits dit een niet-verplichte registratie is, kan dit ook problemen gegeven met de gegevensverzameling en dat is wel tamelijk essentieel. Het wetenschappelijk instituut zegt nog onvoldoende harde wetenschappelijke verklaring te hebben en is daarom zeer terughoudend om gegevens vrij te geven."Maar de minister had wel oor naar het argument dat de Covid-commissie gegevens nodig heeft om aanbevelingen te kunnen formuleren. "Daarom vraag ik de FOD Volksgezondheid om de commissie ruwe en geanonimiseerde search capacity data te bezorgen."Geen namen van ziekenhuizen dus. Wel de opnames en het aantal gerapporteerde Covid-19-opnames en overlijdens tussen 15 maart 2020 en 15 juni 2021. "Voor een wetenschappelijke analyse is het nog te vroeg", aldus Vandenbroucke.Daarmee was Frieda Gijbels niet echt tevreden. Andermaal verwees ze naar het advies van de Commissie voor de Toegang tot en het Hergebruik van Bestuursdocumenten. "We vragen niet enkel gegevens over mortaliteit maar ook over aantal opnames en de ligduur," dixit Frieda Gijbels."Deze stapjes zijn goed maar stellen me niet gerust. De houding en mentaliteit van Sciensano stelt me teleur. Als er grote verschillen bestaan tussen ziekenhuizen -en de signalen die wij krijgen wijzen daarop- dan had men als de gesmeerde bliksem moeten achterhalen waarom dat zo is. En het helpt zeker niet om dit in de doofpot te steken en parlementaire vragen te negeren."