Nu bijna iedereen zijn zeg heeft mogen doen, mag dit ook eens geuit worden: voor nieuwsredacties was de afgelopen tijd ook niet makkelijk.
De meeste redacties zijn nog niet bekomen van de pandemie die hen twee jaar op de toppen van hun journalistieke tenen deed lopen, terwijl redacteurs uitvielen bij bosjes, ze amper mensen live mochten interviewen, en terwijl de inzichten voortdurend 'voortschrijdend' waren. Crisisverslaggeving over een crisis, dat was het.
En toen daaraan een einde leek te komen, kregen ze de Oekraïnecrisis op hun bord, een ongezien gruwelijke oorlog die tot in de uithoeken van Vlaanderen aanwezig is; een oorlog die de denkkaders van na de val van de muur in 1989, plots ongeldig verklaart. Wie even verder terugblikt, ziet echter dat vòòr Poetin zijn gruwelduivels losliet, het ook al één en al crisis was: de verschrikkingen van Afghanistan en Syrië, en de losgeslagen vorige Amerikaanse president, Donald Trump. Crisissen die tot crisiswerk op de redacties leidden.
Een voortdurende toestand van crisis was nog sterker aanwezig bij de politieke redacties. Voor hen is het al ononderbroken crisis sinds de verkiezingen van 2007. Toen de regering Leterme eindelijk gevormd was, struikelde ze in 2008 midden in de ongeziene financiële crisis die de wereld toen onderging. En die gestruikelde regering moest nadien zelf 'in lopende zaken' de banken redden.
En daarna? Dan kwam de langste regeringsformatie aller tijden: 541 dagen, voor de regering Di Rupo er was. De vorming van de regering erna - van Charles Michel - vergde 'maar' 192 dagen cisis maar die was vanaf dag 1, een kibbelregering die zich van crisis tot crisis voortsleepte.
Na de verkiezingen van 2019 waren weer 494 crisisdagen nodig voor de regering De Croo van start kon gaan, waardoor de cononacrisis die begin 2020 ontstond, bedwongen moest worden door een onmachtige gevallen regering met Sophie Wilmès als dienstdoend premier.
Niet één keer twee jaar, maar permanent in crisistoestand werken, wordt, vrees ik, ook uw lot, beste gezondheidswerkers
De crisissen waarover de redacties de waarheid naar boven moesten spitten, waren zo diepgaand, dat ze zelf voortdurend in crisismodus werkten.
Het ziet ernaar uit dat zo'n permanente crisistoestand ook het lot wordt van de gezondheidswereld. Na 25 lange maanden diepe corona- ellende die nog niet voorbij is, barst een nieuwe crisis uit: tienduizenden vluchtelingen uit Oekraïne zijn aan het arriveren. Ze zijn niet goed gevaccineerd, tbc en andere ziekten zijn bij hen nog aanwezig, en de geestelijke beschadiging van kinderen en volwassenen door de oorlog en de ontbering is niet te schatten. In een latere fase is te verwachten dat ook vele oorlogsslachtoffers onze ziekenhuizen zullen bereiken.
De vluchtelingen worden meteen gespreid over het land, en voor een deel zelfs gelogeerd bij genereuze burgers. Het is weer het lokale niveau - de gemeenten, de zorgregio's, de lokale ziekenhuizen - dat het praktisch werk moet klaren. Het ziet ernaar uit dat Vlaanderen dit nog behoorlijk zal organiseren met 'Zorgpunten' en zo. Maar de uitdagingen zijn zo immens dat er voortdurend in crisistoestand zal moeten gewerkt worden. Temeer daar het tekort aan zorgpersoneel voordien al immens was. En er zal een overweldigende vraag naar traumaverwerking gaan naar de al overbelaste geestelijke gezondheidszorg.
Niet één keer twee jaar, maar permanent in crisistoestand werken, wordt, vrees ik, ook uw lot, beste gezondheidswerkers.