Recent stelde een patiënte mij de vraag of het 16/8-dieet ook beter is voor oncologische patiënten, in haar geval mammacarcinoom in behandeling met chemotherapie in adjuvante setting?
Het 16/8-dieet? Bij het 16/8-dieet (recent nog uitgebreid besproken in HLN/Nina) eet je niet meer op vaste tijdstippen verspreid op een dag, maar las je op een flexibele manier vastenperiodes in. Door bijvoorbeeld alleen te ontbijten en te lunchen binnen 8 uur en daarna 16 uur niks meer te eten tot de volgende ochtend. Je zou er gezonder van worden én slanker. Maar is 16 uur per dag vasten inderdaad het geheim voor een betere gezondheid?
Heeft vasten ook invloed op het ontstaan en de progressie van tumoren?
Uit verschillende studies blijkt namelijk dat vasten een gunstig effect heeft op je bloedsuikerspiegel. Osteopaat/voedingsdeskundige Lynn De Merlier: "Bij elke maaltijd die je eet, stijgt je bloedsuiker en moet je pancreas insuline aanmaken om je suikerspiegel weer in balans te brengen. Eet je de hele dag door kleine maaltijden, dan schommelen je bloedsuikerwaarden dus voortdurend. Door de periode waarin je eet te verkorten, krijgt je pancreas meer rustmomenten. Dat verkleint de kans op pancreasuitputting en zo ook het risico op diabetes." Het zou dan ook nuttig kunnen zijn voor mensen met een bestaand risicoprofiel voor een verhoogde cholesterol, hart- en vaatziekten of diabetes.
Maar heeft vasten ook invloed op het ontstaan en de progressie van tumoren? Dit vraagt even wat opzoekingswerk... Jawel, er bestaan hier verschillende studies over. Ik zet ze even (en hun belangrijkste onderzoeksresultaten) op een rij:
- Meta-analyse in Int. J Cancer, 2003 Sep 20;106(5):766-70: energie-restrictie en het risico op spontaan ontstaan van mammacarcinoom in muizen. Hierin werden de resultaten van 14 studies opgenomen. Deze meta-analyse bevestigt dat energie-restrictie op zich beschermt tegen de ontwikkeling van mammacarcinoom in muizen.
- Calorie-restrictie en incidentie van mammacarcinoom JAMA, march 10, 2004-Vol 291, No.10: retrospectieve studie die data gebruikte van het Zweeds patiëntenregister, waarbij men 7.303 vrouwen die gehospitaliseerd waren met anorexia nervosa voor de leeftijd van 40 jaar herbekeek op latere leeftijd. De incidentie van borstkanker bleek de helft minder in deze populatie in vergelijking met de controle-populatie (niet-anorexie patiënten).
Conclusie: De observatie suggereert een rol van calorie-inname in het ontstaan van mammacarcinoom, echter er is duidelijk verdere nood aan investigatie of het zuiver om effect van verminderde calorie-inname gaat, of er tevens invloed is van meer langdurige amenorrhoe en hypo-oestrogisme.
- Studie betreffend nutritie en kanker in E-ISSN No: 2455-295X, Vol 2, Issue 4, april 2016: bezorgdheid over calorie-inname als invloed op tumorgroei en tevens over noodzakelijke calorie-inname tijdens oncologische behandelingen.
Conclusie: oncologische behandelingen hebben invloed op smaak, eetlust en de mogelijkheid om voldoende voedsel in te nemen en op te nemen. Zo kan malnutritie ontstaan tijdens oncologische therapie. Malnutritie doet de globale immuniteit dalen met toegenomen risico op infectie. Zo kan malnutritie zelfs tumorgroei of spreiding induceren. Inname van voldoende calorieën en proteïnen is aldus heel belangrijk tijdens oncologische behandeling.
Wat betreft de relatie tussen incidentie van mammacarcinoom en calorie-inname versus -restrictie is verder onderzoek zeker nog noodzakelijk.
Het beste advies dat oncoloog, oncocaoch en oncologisch diëtist kunnen geven aan hun patiënten in behandeling voor eender welke tumorale pathologie, is om voldoende calorieën en proteïnen in te nemen. Immers, door zich goed te voeden blijft de immuniteit zo goed mogelijk gewaarborgd. Dit is een prioriteit tijdens de behandeling van maligne tumoren, zowel en vooral bij goede prognose na behandeling als bij vergevorderde ziekte met nog een lange tot middellange levensverwachting.