...

De dokter die op een kieslijst staat voor de gemeenteraadsverkiezingen is huisarts, mannelijk en ouder dan 50. Maar vooral is hij begaan met de vergrijzing en de vereenzaming in zijn stad of gemeente en wil hij daarvoor zijn nek uitsteken. Dat blijkt uit de serie portretten die Artsenkrant de voorbije weken bracht. "Gezond zijn is meer dan niet ziek zijn. Het is zich lichamelijk, psychisch en sociaal goed voelen. Het is dan ook aan de gemeente om een zodanige bijdrage te leveren om voor al de inwoners en los van de verzuilde belangengroepen een gezondheidszorg te faciliteren die tegelijk nabij, laagdrempelig, beschikbaar, betaalbaar, volledig, kwaliteitsvol, efficiënt en effectief is." Met dit citaat opent N-VA Zwalm het hoofdstuk 'Gezondheidszorg' in haar kiesprogramma. Met arts Louis Ide beschikt de lokale N-VA-afdeling uiteraard over iemand die gepokt en gemazeld is in het politieke bedrijf. Toch biedt dit overzicht een mooie verzameling van de inhoudelijke programmapunten die je her en der tegenkomt wanneer je de lokale partijen screent. Het gaat dan onder meer om samenwerking via de Logo's, inventarisering van de zorgverleners in de gemeente, behoud en uitbreiding van de premie voor mantelzorg, betrekken van zorgverstrekkers bij het milieu- en sportbeleid, preventieve inentingen van gezondheidspersoneel, onderzoek naar financiële tegemoetkoming voor vaccinaties, actieve campagnes omtrent bloeddonatie, borstkankerscreening, orgaandonatie, gezonder leven, inclusief beleid en integrale toegankelijkheid voor gehandicapten en eenzaamheid bij senioren tegengaan. Een parkeerkaart voor zorgverleners mag natuurlijk ook niet ontbreken. Ide zelf pleit daarbij voor één schepen van Gezondheid en Sociale Zaken en één bevoegde gezondheidsambtenaar op operationeel niveau. Vergrijzing voorop"Wij weten welke ellende schuilgaat achter de gevels in onze gemeente", is een veel gehoorde opmerking bij artsen die op een kieslijst staan. En meteen is daarbij een eerste kenmerk vastgesteld van het profiel van kandidaat-artsen. In de meeste gevallen gaat het om huisartsen. Zij worden effectief vanuit de eerste lijn direct geconfronteerd met de noden van de inwoners van hun gemeente. Het mag ook niet verbazen dat de vergrijzing daarbij voorop komt. Opmerkelijk is dat de meeste artsen-politici ervan overtuigd zijn dat die vergrijzing de betaalbaarheid van ons sociaal systeem op zijn minst hypothekeert om niet te zeggen ondermijnt. Ze zijn dan ook op zoek naar creatieve zelfredzaamheidsoplossingen, meer dan naar nieuw investeringen in bakstenen en rusthuizen. Die creativiteit wordt dan gekoppeld aan decentralisatie van zorg en aandacht voor mantelzorg en thuiszorg. Artsen-specialisten die op de politieke arena verschijnen, doen dat meestal met ambities die aanleunen bij hun discipline; een spoedarts die zich inlaat met de problematiek van verslaving bijvoorbeeld. Weinigen gaan echter zo ver als cardioloog Pedro Brugada. Die wil zijn gemeente utopisch ombouwen tot een heus modeldorp inzake gezondheidszorg. Hij kreeg voor zijn inzet ooit een prijs van de N-VA, wat hem overigens niet heeft belet om op de Open VLD-lijst te gaan staan. Glazen plafondEen tweede opvallende kenmerk van de artsen-politici in spe: de meesten zijn de 50 voorbij. Twee verklaringen liggen voor de hand. Vooreerst veroudert het artsenkorps zelf zeer snel, anderzijds is de keuze voor politiek engagement makkelijker te maken wanneer de dokterspraktijk is uitgebouwd en vlot draait. De sprong naar de politiek verloopt ook vlotter vanuit een groepspraktijk dan vanuit een solopraktijk. Laat ons daar meteen nog een derde kenmerk aan vastkoppelen: de overgrote meerderheid van de kandidaten zijn mannen. Ondanks de vele inspanningen om het glazen plafond te doorbreken, blijven vrouwen de uitzondering. Ook hier primeert blijkbaar de keuze voor het gezin. Een laatste vaststelling is dat het aantal artsen op de klassieke politieke families - christen-democraten, socialisten en liberalen - onder druk staat. De N-VA blijft een aanzienlijke aantrekkingskracht uitoefenen op artsen, zoals ook blijkt uit de politieke peilingen van Artsenkrant. Anderzijds vinden meer en meer artsen hun politieke thuis bij Groen! of in de milieubeweging en dat met een dubbele ambitie: sociale inzet en bewustzijn van de grote impact van de leefomgeving op onze gezondheid. Delicate spreidstandMet die laatste vaststelling sluiten de artsen nauw aan bij de algemene tendensen in de Vlaamse samenleving. Vermelden we daar nog bij dat de meeste kandidaat-artsen zich goed bewust zijn van hun soms delicate spreidstand tussen praktijk en politiek werk. Die ene uitzondering in het Meetjesland bevestigt daarbij de regel. Artsen houden de politiek buiten hun praktijk. Sommigen gaan wel in op vragen van patiënten over de politiek, anderen antwoorden daar ontwijkend op. Eén voordeel in zijn campagne heeft de huisarts alvast: het is onkies om electorale huisbezoeken te doen tijdens de campagne. Ook daar moeten dus andere, creatieve communicatiekanalen worden gezocht. Ludwig Verduyn