Uw vennootschap ontbinden

Meestal houdt een artsenvennootschap op te bestaan bij de pensionering van de arts. "De zaakvoerder moet een verslag opmaken met een maximaal drie maanden oude staat van actief en passief, gewaardeerd in discontinuïteit. Als de revisor verklaart dat die staat een volledig, getrouw en juist beeld geeft van het netto-actief, dan kan de notaris de akte verlijden waarbij de vennootschap wordt ontbonden en in vereffening wordt gesteld", legt Dirk Van Collie van Alaska Group uit.Maar laten we toch ook opmerken dat een vennootschap niet altijd hoeft ontbonden te worden. Er is ook een mogelijkheid om de vennootschap eenvoudigweg een nieuwe bestemming te geven. De algemene vergadering kan dan gewoonweg beslissen om het statutaire doel te veranderen in bijvoorbeeld een immovennootschap. Zo kun je je vennootschap nieuw leven inblazen als een soort familiale patrimoniumvennootschap." Procedure bij geschilOm een vennootschap effectief te ontbinden, bestaan twee procedures. "Bij de gewone procedure wordt een verzoekschrift gestuurd naar de voorzitter van de rechtbank van koophandel om de benoeming van de vereffenaar te bevestigen. De vereffenaar is doorgaans de zaakvoerder zelf. Daarna wordt de vordering van de werkzaamheden eerst na 6 maanden en daarna jaarlijks voorgelegd aan de rechtbank. Het is mogelijk om aan de aandeelhouders voorschotten toe te kennen op het liquidatiesaldo. Bij de finale afsluiting van de vereffening zijn alle activa liquide gemaakt en is iedere externe schuldeiser binnen de vereffening betaald. Vanaf het ogenblik dat er geen schuldeisers meer zijn, wordt een verdelingsplan opgemaakt dat men weer ter goedkeuring naar de rechtbank stuurt. Na goedkeuring kan de afsluiting van de vereffening vastgesteld worden in een bijzondere algemene vergadering zonder naar de notaris te gaan."Snellere procedure"Kmo's en kleine (dokters)vennootschappen kunnen doorgaans die zware procedure links laten liggen en kiezen voor een eenvoudigere procedure: de ontbinding-vereffening in één akte. Daarvoor moet men aan drie voorwaarden voldoen: de vennoten nemen de beslissing met unanimiteit, er mag geen vereffenaar worden aangewezen en er mogen geen schulden zijn ten aanzien van derden. Aan de eerste twee voorwaarden kan men makkelijk voldoen. Om aan de derde te voldoen zorgt men ervoor dat alle schulden volledig vereffend zijn voor er wordt ontbonden. We betalen dus eerst alle schuldeisers of consigneren het geld bij de deposito- en consignatiekas, zodat er zekerheid is dat alle schulden zullen worden betaald. Wat daarna nog overblijft, komt alleen nog de aandeelhouder toe. Als er zekerheid is dat alle schulden zullen worden betaald, kan men in één akte ontbinden en vereffenen zonder tussenkomst van een rechtbank.""Artsen kunnen er doorgaans wel voor zorgen dat alle schulden vereffend zijn. Dat blijkt enerzijds uit de tussentijdse staat van actief en passief, die aan de revisor wordt voorgelegd. Voor de schulden die nog vermeld staan, moet een betalingsbewijs kunnen worden voorgelegd. Zijn er geen schulden meer, dan kan de notaris de zaak afronden en de akte verlijden."Zowat 90% van alle vereffeningen vindt plaats in één akte, omdat dat het snelst en het goedkoopst is. Soms is de zwaardere procedure niet te vermijden, omdat er bijvoorbeeld nog ergens een onopgelost geschil is. RegistratierechtenBij een vereffening hoeft men niet per se alle goederen liquide te maken. Men kan goederen ook in natura toebedeeld krijgen. Er is een aspect van registratierecht, als er een onroerend goed in zit. "Normaal betaalt men in Vlaanderen tien procent registratierechten op de venale waarde van een onroerend goed. Voor bvba's en andere personenvennootschappen geldt een gunstregeling: bij de toebedeling van een onroerend goed in het kader van een vereffening aan de aandeelhouder die ook aandeelhouder was toen dat goed werd verworven met 10 of 12,5 procent registratierechten of met btw, geldt er een vast recht van 50 euro. De aandeelhouder of zijn erfgenamen krijgen zo het voorrecht om dat onroerend goed dat in die personenvennootschap is terechtgekomen terug naar dat persoonlijk vermogen over te hevelen zonder dat het verkooprecht verschuldigd is. Een tip daarbij: dat recht gaat over op de erfgenamen. Als de aandelen worden geschonken aan de kinderen, geldt dat niet. Hou dus altijd nog één aandeel dat je niet wegschenkt aan je kinderen om te laten vererven. Zo krijgen zij ook het voorrecht om dat te verkrijgen via het vast recht van 50 euro."De meerwaarden die bij een ontbinding of vereffening naar boven komen bij een verkoop aan derden of bij een toebedeling in het kader van de vereffening, worden belast volgens de gewone tarieven van vennootschapsbelasting. Daarnaast hebben we nog de roerende voorheffing: de derde belasting waarmee we geconfronteerd worden. Die bedraagt bij een ontbinding standaard 30%. LiquidatiereserveDirk Van Collie: "Heel wat vennootschappen zullen evenwel al liquidatiereserves hebben aangelegd. Op die aangelegde liquidatiereserves waar men vroeger vrijwillig al tien procent bijkomende heffing heeft op betaald, moet men bij een ontbinding niet nog eens betalen. Alleen als men een liquidatiereserve vóór de ontbinding wil aanspreken, is men een opleg van 5% verschuldigd. Nog snel een liquidatiereserve aanleggen op de meerwaarde die naar boven komt bij de ontbinding-vereffening in één akte, is onmogelijk. Wie toch een liquidatiereserve wil aanleggen op de winst van het laatste jaar, kan opteren voor de procedure met twee aktes. Aangezien een vennootschap in vereffening elk jaar zijn normale aangifte vennootschapsbelastingmoet indienen, kan op dat moment nog gekozen worden voor de aanleg van een liquidatiereserve."Een en ander moet goed worden afgewogen en de keuze van de procedure hangt natuurlijk af van de grootteorde van de bedragen die in het spel zijn. Een ontbinding en vereffening in één akte kan in drie maanden tijd rond zijn. Afhankelijk van de situatie kan de zwaardere procedure met twee akten een half jaar tot anderhalf jaar of langer in beslag nemen. Gaat het evenwel om grote bedragen, dan overstijgen de baten wellicht de lasten en kan men misschien toch beter opteren voor die zwaardere procedure.Voortwerken"Een vennootschap die in vereffening is gesteld, mag geen nieuwe activiteiten meer ontwikkelen. Die mag enkel nog de lopende zaken afwerken. Je kunt niet je vennootschap opdoeken, je liquidatiereserves ontvangen zonder opleg en met een nieuwe vennootschap beginnen. Dat zou als fiscaal misbruik kunnen worden beschouwd. Als de vennootschap niet meer bestaat, mag je wel als arts voortwerken als natuurlijke persoon. Je komt dan terecht in de personenbelasting. Wie als gepensioneerde arts blijft bijverdienen bij zijn pensioen,maakt best vooraf goed zijn rekening. Je betaalt immers én sociale bijdragen én belastingen op wat je verdient en aan de andere kant verlies je geheel of deels de fiscale pensioenkortingop je pensioen. Dat kan een groot belastingeffect hebben."De groepsverzekeringDirk Van Collie: "Zodra de vennootschap is opgedoekt, kun je geen veranderingen meer aanbrengen in je individuele pensioentoezegging of je groepsverzekering, om bijvoorbeeld voor de meest gunstige fiscale regeling in aanmerking te komen. Regel die dingen op het moment dat de vennootschap nog bestaat, want na de ontbinding van de vennootschap kan dat niet meer worden herroepen."