Studies met intravasculaire echografie (IVUS) hebben aangetoond dat een behandeling met statines de progressie van coronairlijden vertraagt en een regressie bewerkstelligt van de bestaande letsels in verhouding tot de daling van de LDL-cholesterolconcentratie. Tot nog toe kon van geen enkele andere de LDL-cholesterolverlagende behandeling worden aangetoond dat ze een dergelijke regressie bewerkstelligt bij intravasculaire echografie.

Afremmen en bestaande atheroomplaten doen verminderen

De laagste LDL-cholesterolconcentraties die in eerdere studies werden behaald, waren van de grootteorde van 60 mg/dl. Sinds de recente komst van PCSK9-remmers weten we dat een combinatie van die nieuwe klasse van geneesmiddelen en een statine de LDL-cholesterolconcentratie tot een zeer laag niveau kan verlagen. Een belangrijke vraag was dan ook of zo'n lage LDL-cholesterolconcentraties nog betere resultaten zouden boeken, de progressie van de letsels nog beter zouden afremmen en bestaande atheroomplaten nog beter zouden doen regresseren.

GLAGOV en PCSK9-remmers

Om dat te onderzoeken, werd de GLAGOV-studie uitgevoerd bij 968 patiënten in 197 centra in de Verenigde Staten, Canada en Europa. De patiënten vertoonden een symptomatisch coronairlijden en andere tekenen van een hoog cardiovasculair risico en stenosen van 20-50% van de targetkransslagader bij intravasculaire echografie (IVUS) tijdens een coronariografie. Die patiënten werden gerandomiseerd naar een statine of een statine plus evolocumab 420 mg s.c. eenmaal per maand gedurende 18 maanden. 16 patiënten van elke groep hebben de studie verlaten. Het initiële targetvat kon worden gevolgd bij de 846 patiënten die de studie hebben voortgezet (n = 423 in elke groep). De initiële kenmerken van de patiënten waren zeer vergelijkbaar.

Uitzonderlijke resultaten

De belangrijkste resultaten van de GLAGOV-studie zijn dat de LDL-cholesterolconcentratie daalde tot 36,6 mg/dl met de combinatie van een statine en evolocumab en tot 93 mg/dl met een statine alleen.

De combinatietherapie bewerkstelligde ook een regressie van de letsels: percentuele daling van het volume van de atheroomplaat met 0,95% tegen een stijging met 0,05% bij de patiënten die alleen een statine kregen.

Figuur 1

Evolutie van de regressie van het volume van de atheroomplaat in percent
Evolutie van de regressie van het volume van de atheroomplaat in percent

Het aantal patiënten waarbij een regressie van de atheroomplaat werd gemeten, was hoger met de combinatie van een statine en evolocumab (64,3 %) dan met alleen een statine (47,3 %). Een zeer significant verschil (p < 0,0001).

Figuur 2

Percentage patiënten waarbij het volume van de atheroomplaat was verminderd
Percentage patiënten waarbij het volume van de atheroomplaat was verminderd

Zeer positief in afwachting van ... FOURIER

Volgens professor Raùl Santos (Universiteit van Sao Paulo, Brazilië), die commentaar gaf op de studie tijdens die 'Late Breaking Clinical Trials'-sessie, is de GLAGOV-studie een goed opgezette studie met een vooraf uitgeteste en gevalideerde methode die statistisch voldoende krachtig was en voldoende lang heeft geduurd. De studie werd uitgevoerd bij hoogrisicopatiënten die een secundaire preventie nodig hadden en daarvoor een statine in de maximale getolereerde dosering kregen. De LDL-cholesterolconcentratie bij de start en op het einde van de studie waren de laagste die ooit werden gemeten in een studie die de evolutie van de atheroomplaten heeft gevolgd met intravasculaire echografie. Het aantal patiënten dat de studie heeft stopgezet, was lager dan in de vroegere studies. "We kijken dan ook vol ongeduld uit naar de resultaten van de FOURIER-studie (Further Cardiovascular Outcomes Research with PCSK9 Inhibition in Subjects with Elevated Risk) die harde eindpunten onderzoekt, namelijk de cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit", merkte hij op.

Prof. Steven Nissen: "Als je weet dat zelfs een kleine regressie van de atheroomplaten in de kransslagaders belangrijke klinische effecten kan opleveren, zijn die resultaten bijzonder opwindend. Dat belooft voor studies met 'harde' cardiovasculaire eindpunten."

Referentie : Nicholls S et al. 'Effect of Evolocumab on Progression of Coronary Disease in Statin-Treated Patients: The GLAGOV Randomized Clinical Trial'. JAMA 2016: doi:10.1001/jama2016.16951. Online gepubliceerd op 15 november 2016

Studies met intravasculaire echografie (IVUS) hebben aangetoond dat een behandeling met statines de progressie van coronairlijden vertraagt en een regressie bewerkstelligt van de bestaande letsels in verhouding tot de daling van de LDL-cholesterolconcentratie. Tot nog toe kon van geen enkele andere de LDL-cholesterolverlagende behandeling worden aangetoond dat ze een dergelijke regressie bewerkstelligt bij intravasculaire echografie. Afremmen en bestaande atheroomplaten doen verminderenDe laagste LDL-cholesterolconcentraties die in eerdere studies werden behaald, waren van de grootteorde van 60 mg/dl. Sinds de recente komst van PCSK9-remmers weten we dat een combinatie van die nieuwe klasse van geneesmiddelen en een statine de LDL-cholesterolconcentratie tot een zeer laag niveau kan verlagen. Een belangrijke vraag was dan ook of zo'n lage LDL-cholesterolconcentraties nog betere resultaten zouden boeken, de progressie van de letsels nog beter zouden afremmen en bestaande atheroomplaten nog beter zouden doen regresseren.GLAGOV en PCSK9-remmersOm dat te onderzoeken, werd de GLAGOV-studie uitgevoerd bij 968 patiënten in 197 centra in de Verenigde Staten, Canada en Europa. De patiënten vertoonden een symptomatisch coronairlijden en andere tekenen van een hoog cardiovasculair risico en stenosen van 20-50% van de targetkransslagader bij intravasculaire echografie (IVUS) tijdens een coronariografie. Die patiënten werden gerandomiseerd naar een statine of een statine plus evolocumab 420 mg s.c. eenmaal per maand gedurende 18 maanden. 16 patiënten van elke groep hebben de studie verlaten. Het initiële targetvat kon worden gevolgd bij de 846 patiënten die de studie hebben voortgezet (n = 423 in elke groep). De initiële kenmerken van de patiënten waren zeer vergelijkbaar.Uitzonderlijke resultatenDe belangrijkste resultaten van de GLAGOV-studie zijn dat de LDL-cholesterolconcentratie daalde tot 36,6 mg/dl met de combinatie van een statine en evolocumab en tot 93 mg/dl met een statine alleen.De combinatietherapie bewerkstelligde ook een regressie van de letsels: percentuele daling van het volume van de atheroomplaat met 0,95% tegen een stijging met 0,05% bij de patiënten die alleen een statine kregen.Figuur 1Het aantal patiënten waarbij een regressie van de atheroomplaat werd gemeten, was hoger met de combinatie van een statine en evolocumab (64,3 %) dan met alleen een statine (47,3 %). Een zeer significant verschil (p < 0,0001).Figuur 2Zeer positief in afwachting van ... FOURIERVolgens professor Raùl Santos (Universiteit van Sao Paulo, Brazilië), die commentaar gaf op de studie tijdens die 'Late Breaking Clinical Trials'-sessie, is de GLAGOV-studie een goed opgezette studie met een vooraf uitgeteste en gevalideerde methode die statistisch voldoende krachtig was en voldoende lang heeft geduurd. De studie werd uitgevoerd bij hoogrisicopatiënten die een secundaire preventie nodig hadden en daarvoor een statine in de maximale getolereerde dosering kregen. De LDL-cholesterolconcentratie bij de start en op het einde van de studie waren de laagste die ooit werden gemeten in een studie die de evolutie van de atheroomplaten heeft gevolgd met intravasculaire echografie. Het aantal patiënten dat de studie heeft stopgezet, was lager dan in de vroegere studies. "We kijken dan ook vol ongeduld uit naar de resultaten van de FOURIER-studie (Further Cardiovascular Outcomes Research with PCSK9 Inhibition in Subjects with Elevated Risk) die harde eindpunten onderzoekt, namelijk de cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit", merkte hij op.Referentie : Nicholls S et al. 'Effect of Evolocumab on Progression of Coronary Disease in Statin-Treated Patients: The GLAGOV Randomized Clinical Trial'. JAMA 2016: doi:10.1001/jama2016.16951. Online gepubliceerd op 15 november 2016