Op het congres van de EASD 2018 is veel te doen geweest over de laatste twee nieuwe farmacotherapeutische categorieën voor de behandeling van type 2-diabetes.

Door de aanwinsten in de preventie en de behandeling van cardiovasculaire risicofactoren is de levensverwachting van type 2-diabetespatiënten sterk verbeterd, wat er echter in grote mate toe heeft geleid dat verschillende andere ziektes weer worden "ontdekt" bij die patiënten. Dat is met name het geval met kanker. Doordat diabetespatiënten langer leven, zullen ze ook vaker kanker krijgen.

Een studie die op het EASD 2018 werd gepresenteerd door Martin Tauschmann en terzelfder tijd werd gepubliceerd in The Lancet, leert dat een systeem van hybride toediening van insuline in een gesloten lus dag en nacht een beter effect heeft op de glykemie dan een andere wijze van toediening.

Lorcaserine bewerkstelligt een duurzaam gewichtsverlies bij zwaarlijvige patiënten of patiënten met overgewicht en verhoogt het risico op cardio- of cerebrovasculaire accidenten niet. Op het congres van de EASD dit jaar werden nieuwe gegevens gepresenteerd, die aantonen dat lorcaserine ook positieve invloed heeft bij patiënten met prediabetes en diabetes.

Koude bewaart, dat is bekend. Maar je moet dat dan wel correct doen. Dat geldt voor ingevroren goederen, kant-en-klare schotels en resten die je nog enkele dagen wilt bewaren, maar ook voor vaccins en geneesmiddelen en meer bepaald insuline. Insulineflacons worden het best bewaard bij een temperatuur van 2 tot 8 °C.

Volgens een recent literatuuroverzicht zijn de perinatale sterfte en de frequentie van neonatale hypoglykemie hoger als een diagnose van zwangerschapsdiabetes vroeg wordt gesteld, voor de 24e zwangerschapsweek dan als de diagnose klassiek tussen week 24 en week 28 wordt gesteld volgens de criteria van de WGO van 2013, ondanks het starten van een correcte behandeling.

Type 2-diabetes verhoogt het cardiovasculaire risico bij mannen en vrouwen, maar het metabole profiel verslechtert meer bij vrouwen dan bij mannen. De verklaring die daarvoor naar voren wordt geschoven, is dat type 2-diabetes het beschermende effect van het vrouwelijke geslacht op het cardiovasculaire risico afzwakt of opheft. Mogelijk, maar er is weinig bekend over het initiële risicoprofiel van vrouwen die diabetes dreigen te ontwikkelen.

Bariatrische chirurgie (maagoverbrugging of sleeve-gastrectomie) doet het gewicht sterk dalen en wordt daarom almaar vaker uitgevoerd bij zwaarlijvige type 2-diabetespatiënten. Dat wil daarom nog niet zeggen dat we er al alles over weten, getuige daarvan twee mondelinge presentaties op het EASD 2018.

De EMPA-REG OUTCOME-studie is een gerandomiseerde, placebogecontroleerde fase III-studie met empagliflozine bij type 2-diabetespatiënten met een bewezen hart- en vaataandoening. De eerste resultaten waren overtuigend, de latere blijken dat evenzeer te zijn.

Een Zweedse groep (E Ahlqvist et al. Lancet Diabetes Endocrinol 2018; 6: 361-9) heeft recent voorgesteld om type 2-diabetes op te splitsen in vijf subgroepen om op die manier de behandeling beter op maat te kunnen afstemmen en de patiënten op te sporen die een hoog risico lopen op complicaties.

Infanteristen weten goed dat ze hun voeten goed moeten verzorgen. Dat geldt ook voor diabetespatiënten, maar helaas wordt dat advies vaak in de wind geslagen. Toch wordt almaar meer aandacht besteed aan een voetonderzoek en aan maatregelen om de integriteit van de voeten te vrijwaren. Dat blijkt onder meer uit de grote interesse die op het internet werd vertoond voor de studie die Neil Reeves heeft gepresenteerd tijdens een mondelinge sessie op het EASD 2018, en dat al voor het congres.

Met gliflozines of SGLT2-remmers (remmers van de natrium-glucosecotransporter type 2), de laatste klasse van antidiabetica die in de handel is gebracht, worden zo'n goede resultaten behaald dat we onze huidige aanpak van type 2-diabetespatiënten met hartlijden dienovereenkomstig zouden moeten aanpassen. Dat geldt met name voor empagliflozine, dat werd onderzocht in de EMPA-REG OUTCOME-studie, een gerandomiseerde, gecontroleerde fase 3-studie.