Als we een ebolapatiënt een medicijn aanbieden, vertellen we over de mogelijke bijwerkingen. We vertellen er ook bij dat we niet kunnen garanderen dat het medicijn ook echt zal werken. Het is belangrijk om de bijwerkingen en risico's verbonden aan elk medicijn goed uit te leggen aan de patiënt in kwestie. We zorgen ervoor dat de patiënt of een familielid dat hem of haar vertegenwoordigt, alle voorwaarden goed begrijpt en een toestemmingsformulier ondertekent.

Strikt protocol

Geïntegreerd onderzoekslaboratorium in het ebolabehandelingscentrum, een primeur in DR Congo. Dit heeft verschillende voordelen: minder biomedisch risico omdat bloedmonsters van patiënten niet buiten het risicovolle gebied moeten worden getransporteerd en veel snellere testresultaten. , Carl Theunis/AZG
Geïntegreerd onderzoekslaboratorium in het ebolabehandelingscentrum, een primeur in DR Congo. Dit heeft verschillende voordelen: minder biomedisch risico omdat bloedmonsters van patiënten niet buiten het risicovolle gebied moeten worden getransporteerd en veel snellere testresultaten. © Carl Theunis/AZG

We hebben vijf medicijnen die veelbelovend lijken, maar we moeten realistisch blijven. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat een van deze geneesmiddelen ook echt werkt tegen het ebolavirus, maar het blijft een stap in de goede richting. We kunnen ebolapatiënten nu toegang geven tot mogelijk levensreddende medicatie, terwijl we tegelijkertijd een medische studie voorbereiden die hopelijk de effectiviteit en veiligheid ervan zal aantonen. Zo boeken we langzaam vooruitgang. Maar soms heb ik het gevoel dat media en zelfs een aantal mensen binnen de medische staf denken dat we nu een behandeling hebben die werkt. Het is echt nog te vroeg om dat te zeggen.

Het blijft een uitdaging om deze medicijnen aan te bieden aan onze ebolapatiënten. Technisch gezien is het niet zo moeilijk, maar je moet het goed georganiseerd doen. Aangezien het gaat om nog niet officieel toegelaten middelen, moet elk medicijn worden gecontroleerd en toegediend via een strikt protocol. Dat is nog niet zo eenvoudig binnen een ebolabehandelingscentrum. Je moet je langzaam en voorzichtig bewegen door de beschermende pakken die je draagt.

Ook zijn de medische variabelen enorm belangrijk. Je moet ervoor zorgen dat je patiënten genoeg eten en drinken binnenkrijgen, je moet hun lichaamstemperatuur in de gaten houden, hen de medicatie geven en hun medisch dossier bijwerken. Dat is al een enorme uitdaging in de eerste fase van een epidemie, ook zonder dat je een nieuw medicijn test. We hebben een heel leger verpleegkundigen nodig. Die moeten we dan eerst nog trainen, want de meesten hebben geen ervaring met ebola. Ik vind het dus erg indrukwekkend dat het lukt om deze nieuwe medicijnen systematisch aan alle patiënten aan te bieden.

Vertrouwen is cruciaal

Ik kan niet genoeg benadrukken hoe cruciaal wederzijds vertrouwen is tijdens deze ebolabestrijding. Het opbouwen van goede relaties met families en gemeenschappen is een essentieel onderdeel, anders komen eventuele nieuwe patiënten niet naar je behandelingscentrum toe. Families van patiënten kunnen ons dus op elk moment bellen.

Ik kan niet genoeg benadrukken hoe cruciaal wederzijds vertrouwen is tijdens ebolabestrijding

We laten ze het centrum binnengaan, laten ze zien hoe we voor hun dierbaren zorgen en laten ze vaak op bezoek komen. Als patiënten te ziek zijn om te lopen, brengen we ze naar de bezoekersruimte op een brancard. Je moet menselijk zijn. Het zijn de kleine details die een verschil kunnen maken.

In het begin van een epidemie is het vaak moeilijk om het vertrouwen te winnen als er veel mensen doodgaan in het centrum. Mensen denken dat patiënten binnen worden gedood of op zijn minst worden geholpen om te sterven. En dan zijn er altijd geruchten over westerlingen of andere groepen die organen of bloed stelen of de ziekte in de gemeenschap brengen.

Sommige mensen geloven dat de infectieziekte wordt veroorzaakt door hekserij. Dat is niets nieuws. Het beste antwoord is een goede gezondheidsvoorlichting, met onder meer uitleg over hoe de ziekte wordt overgebracht, hoe hij wordt bestreden en hoe hij te voorkomen is. Dat doe je dan op een eerlijke en menselijke manier.

Inwoners in dit deel van DR Congo zijn veel onderweg. Het is belangrijk om hun verplaatsingen goed te begrijpen, want zo verspreidt het virus zich. We moeten begrijpen hoe families verbonden zijn, hoe mensen op zoek gaan naar gezondheidszorg en hoe hun sociale netwerk in elkaar zit. We moeten meebewegen met het virus en de uitbraak steeds een stap voor blijven.

Soms heb ik het gevoel dat media en zelfs een aantal mensen binnen de medische staf denken dat we nu een behandeling hebben die werkt. Het is echt nog te vroeg om dat te zeggen

Het aanpakken van deze ebola-uitbraak valt of staat met het aanwezige personeel. Je hebt mensen nodig die een goede voorlichting kunnen geven over het virus en een epidemioloog die bekend is met ebola. Bij de bestrijding van ebola gaat het niet alleen om de verzameling van gegevens, maar juist het praten met mensen en het tonen van oprechte interesse is belangrijk.

Geen enkel gereedschap kan dat element vervangen. We moeten de juiste vragen stellen en empathisch zijn. Wanneer ik een formulier voor het onderzoeken van een patiënt invul, schrijf ik allerlei aanvullende informatie aan de zijkant. Nieuwe tools kunnen onze analyses verbeteren, maar ze moeten samenwerken met het menselijk inzicht. Het draait allemaal om gedrag, mensen en vertrouwen.

Als we een ebolapatiënt een medicijn aanbieden, vertellen we over de mogelijke bijwerkingen. We vertellen er ook bij dat we niet kunnen garanderen dat het medicijn ook echt zal werken. Het is belangrijk om de bijwerkingen en risico's verbonden aan elk medicijn goed uit te leggen aan de patiënt in kwestie. We zorgen ervoor dat de patiënt of een familielid dat hem of haar vertegenwoordigt, alle voorwaarden goed begrijpt en een toestemmingsformulier ondertekent.Strikt protocolWe hebben vijf medicijnen die veelbelovend lijken, maar we moeten realistisch blijven. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat een van deze geneesmiddelen ook echt werkt tegen het ebolavirus, maar het blijft een stap in de goede richting. We kunnen ebolapatiënten nu toegang geven tot mogelijk levensreddende medicatie, terwijl we tegelijkertijd een medische studie voorbereiden die hopelijk de effectiviteit en veiligheid ervan zal aantonen. Zo boeken we langzaam vooruitgang. Maar soms heb ik het gevoel dat media en zelfs een aantal mensen binnen de medische staf denken dat we nu een behandeling hebben die werkt. Het is echt nog te vroeg om dat te zeggen.Het blijft een uitdaging om deze medicijnen aan te bieden aan onze ebolapatiënten. Technisch gezien is het niet zo moeilijk, maar je moet het goed georganiseerd doen. Aangezien het gaat om nog niet officieel toegelaten middelen, moet elk medicijn worden gecontroleerd en toegediend via een strikt protocol. Dat is nog niet zo eenvoudig binnen een ebolabehandelingscentrum. Je moet je langzaam en voorzichtig bewegen door de beschermende pakken die je draagt. Ook zijn de medische variabelen enorm belangrijk. Je moet ervoor zorgen dat je patiënten genoeg eten en drinken binnenkrijgen, je moet hun lichaamstemperatuur in de gaten houden, hen de medicatie geven en hun medisch dossier bijwerken. Dat is al een enorme uitdaging in de eerste fase van een epidemie, ook zonder dat je een nieuw medicijn test. We hebben een heel leger verpleegkundigen nodig. Die moeten we dan eerst nog trainen, want de meesten hebben geen ervaring met ebola. Ik vind het dus erg indrukwekkend dat het lukt om deze nieuwe medicijnen systematisch aan alle patiënten aan te bieden.Vertrouwen is cruciaalIk kan niet genoeg benadrukken hoe cruciaal wederzijds vertrouwen is tijdens deze ebolabestrijding. Het opbouwen van goede relaties met families en gemeenschappen is een essentieel onderdeel, anders komen eventuele nieuwe patiënten niet naar je behandelingscentrum toe. Families van patiënten kunnen ons dus op elk moment bellen.We laten ze het centrum binnengaan, laten ze zien hoe we voor hun dierbaren zorgen en laten ze vaak op bezoek komen. Als patiënten te ziek zijn om te lopen, brengen we ze naar de bezoekersruimte op een brancard. Je moet menselijk zijn. Het zijn de kleine details die een verschil kunnen maken.In het begin van een epidemie is het vaak moeilijk om het vertrouwen te winnen als er veel mensen doodgaan in het centrum. Mensen denken dat patiënten binnen worden gedood of op zijn minst worden geholpen om te sterven. En dan zijn er altijd geruchten over westerlingen of andere groepen die organen of bloed stelen of de ziekte in de gemeenschap brengen.Sommige mensen geloven dat de infectieziekte wordt veroorzaakt door hekserij. Dat is niets nieuws. Het beste antwoord is een goede gezondheidsvoorlichting, met onder meer uitleg over hoe de ziekte wordt overgebracht, hoe hij wordt bestreden en hoe hij te voorkomen is. Dat doe je dan op een eerlijke en menselijke manier.Inwoners in dit deel van DR Congo zijn veel onderweg. Het is belangrijk om hun verplaatsingen goed te begrijpen, want zo verspreidt het virus zich. We moeten begrijpen hoe families verbonden zijn, hoe mensen op zoek gaan naar gezondheidszorg en hoe hun sociale netwerk in elkaar zit. We moeten meebewegen met het virus en de uitbraak steeds een stap voor blijven. Het aanpakken van deze ebola-uitbraak valt of staat met het aanwezige personeel. Je hebt mensen nodig die een goede voorlichting kunnen geven over het virus en een epidemioloog die bekend is met ebola. Bij de bestrijding van ebola gaat het niet alleen om de verzameling van gegevens, maar juist het praten met mensen en het tonen van oprechte interesse is belangrijk. Geen enkel gereedschap kan dat element vervangen. We moeten de juiste vragen stellen en empathisch zijn. Wanneer ik een formulier voor het onderzoeken van een patiënt invul, schrijf ik allerlei aanvullende informatie aan de zijkant. Nieuwe tools kunnen onze analyses verbeteren, maar ze moeten samenwerken met het menselijk inzicht. Het draait allemaal om gedrag, mensen en vertrouwen.